świadczenie emerytalne

Podstawą obliczenia wysokości nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego jest suma:
- zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne, zapisanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata świadczenia,
- zwaloryzowanego kapitału początkowego.
Składki oraz kapitał początkowy, zapisane na koncie ubezpieczonego, podlegają waloryzacjom, które mają na celu utrzymanie ich realnej wartości. Co roku, od 1 czerwca przeprowadzamy waloryzacje roczne, za poprzedni rok. Operacji tej podlegają kwoty zapisane na koncie na dzień 31 stycznia roku, za który przeprowadzamy waloryzację, powiększone o kwoty z tytułu wcześniejszych waloryzacji.
Dodatkowo przeprowadzamy jeszcze waloryzacje kwartalne, które są uruchamiane przy obliczaniu wysokości świadczenia. Waloryzacji kwartalnej podlegają wszystkie składki – zarówno te, które zostały zwaloryzowane ostatnią waloryzacją roczną, a także te składki, które zostały zapisane po 31 stycznia roku, za który przeprowadziliśmy waloryzację roczną. Ale warto tutaj zaznaczyć, że wartości zwaloryzowane rocznie nie podlegają wszystkim waloryzacjom kwartalnym, tak jak nowe składki, zapisane na koncie po 31 stycznia roku, za który przeprowadziliśmy waloryzację roczną. Zależy to od tego, w którym kwartale będzie obliczana wysokość świadczenia. Jeśli wysokość świadczenia będzie wyliczana w I lub II kwartale danego roku, to te kwoty zwaloryzowane już rocznie nie będą podlegały waloryzacjom kwartalnym.
O tym, ile i jakie waloryzacje kwartalne zostaną przeprowadzone, decyduje data ustalania wysokości świadczenia. I tak, w przypadku ustalania wysokości świadczenia:
- w pierwszym kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za trzeci kwartał poprzedniego roku,
- w drugim kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za czwarty kwartał poprzedniego roku,
- w trzecim kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za pierwszy kwartał danego roku,
- w czwartym kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za drugi kwartał danego roku.
Przykład 1:
Jeśli wysokość nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego będzie ustalana w lutym 2023 r., (czyli w I kwartale), to:
- 1 czerwca 2022 r. została przeprowadzona waloryzacja roczna za 2021 rok, zwaloryzowane zostały składki emerytalne oraz kapitał początkowy, zapisane na koncie ubezpieczonego na dzień 31.01.2021 r., powiększone o kwoty uzyskane z tytułu wcześniejszych waloryzacji rocznych.
- A składki, które zostały zapisane na koncie w okresie po 31.01.2021 r. (czyli te, które nie podlegały waloryzacji rocznej), zostaną poddane waloryzacjom kwartalnym, za I, II, III, kw. 2022 r.
Kwota świadczenia przyznanego w lutym 2023 r. będzie podlegała waloryzacji, tak jak wszystkie świadczenia przyznane do 28 lutego. Waloryzacja ta zostanie przeprowadzona od 1 marca 2023 r., wg wskaźnika 114,8%. To oznacza, że świadczenia wzrosną o 14,8%.
Przykład 2:
Jeśli wysokość nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego będzie ustalana na dzień 1 września 2023 r., (czyli w III kwartale), to:
- 1 czerwca 2023 r. zostanie przeprowadzona waloryzacja roczna za 2022 rok, zwaloryzowane zostaną składki emerytalne oraz kapitał początkowy, zapisane na koncie ubezpieczonego na dzień 31.01.2022 r., powiększone o kwoty uzyskane z tytułu wcześniejszych waloryzacji rocznych.
- Następnie zwaloryzowane w ten sposób składki i kapitał zostaną poddane waloryzacji kwartalnej za I kw. 2023 r. (nie podlegają waloryzacjom kwartalnym za I, II, III, IV kw. 2022 r. ponieważ za ten rok zostały już zwaloryzowane waloryzacją roczną).
- A składki, które zostały zapisane na koncie w okresie po 31.01.2022 r. (czyli te, które nie podlegały waloryzacji rocznej), zostaną poddane waloryzacjom kwartalnym, za I, II, III, IV kw. 2022 r. oraz za I kw. 2023 r.
Wskaźniki waloryzacji składek są uzależnione od wskaźników inflacji oraz wskaźników wzrostu sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne.
Wskaźniki waloryzacji składek – zarówno kwartalne jak i roczne – są ogłaszane przez Ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w formie obwieszczenia publikowanego w Monitorze Polskim. Wskaźniki są ogłaszane do 25 dnia miesiąca poprzedzającego termin waloryzacji. Ostatni opublikowany wskaźnik dotyczy waloryzacji kwartalnej za III kw. 2022 r. Wskaźnik waloryzacji rocznej składek będzie opublikowany do 25 maja 2023 r.
Świadczenia obliczone we wrześniu 2023 r. (tak, jak wszystkie inne, przyznane po 28 lutego 2023 r.) nie będą podlegały tegorocznej waloryzacji świadczeń.

Anna Sobańska-Waćko
27 lutego 2023, 08:41