Świadczenie kompensacyjne

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne przysługuje kobiecie, jeśli spełni łącznie następujące warunki:
o ma co najmniej 30 lat stażu, czyli okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 20 lat pracy nauczycielskiej w wymiarze przynajmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć,
o rozwiąże na swój wniosek stosunek pracy lub wygaśnie on w określonych okolicznościach,
o ukończy określony wiek, czyli:
co najmniej 55 lat – do końca 2024 r.,
co najmniej 56 lat – w latach 2025-2026,
co najmniej 57 lat – w latach 2027-2028,
co najmniej 58 lat – w latach 2029-2030,
co najmniej 59 lat – w latach 2031-2032,
Prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego przysługuje, jeśli nauczyciel – po rozwiązaniu stosunku pracy w charakterze nauczyciela, a przed przejściem na to świadczenie – nie wykonuje żadnej innej pracy ani nie prowadzi działalności gospodarczej. Ostatnią aktywnością zarobkową musi być stosunek pracy w charakterze nauczyciela, w jednostkach wymienionych w ustawie.

Jednym z warunków jakie należy spełnić aby uzyskać prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego jest udokumentowanie co najmniej 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Okresami składkowymi nazywamy inaczej okresami ubezpieczenia, za które przewidziany jest obowiązek opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne – ubezpieczenia emerytalne i rentowe – lub za które nie było obowiązku opłacania składki, ale ustawodawca uznał je za okresy składkowe.

Natomiast okresami nieskładkowymi są okresy, za które nie było obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie społeczne (ubezpieczenia emerytalne i rentowe), które jednak z uwagi na specyficzny charakter podlegają uwzględnieniu przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych oraz ich wysokości.

Szczegółowy katalog okresów składkowych i nieskładkowych można znaleźć na stronie internetowej ZUS: https://www.zus.pl/swiadczenia/emerytury/okresy-uwzgledniane-przy-ustalaniu-prawa-do-emerytury-i-renty-i-obliczaniu-wysokosci-tych-swiadczen

Należy pamiętać o tym, że do ustalania wymaganego stażu 30 lat okresy nieskładkowe uwzględnimy tylko w wymiarze, który nie przekracza 1/3 udowodnionych okresów składkowych.
Co do zasady, aby otrzymać nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, należy rozwiązać stosunek pracy na swój wniosek. Nawet jeśli praca zostanie zakończona za porozumieniem stron, ważne jest, żeby to nauczyciel złożył wniosek o rozwiązanie stosunku pracy. Od powyższej zasady występują jednak wyjątki:
- Prawo do świadczenia kompensacyjnego będzie przysługiwało także wtedy, jeśli stosunek pracy zostanie rozwiązany z powodu:
o całkowitej likwidacji szkoły,
o częściowej likwidacji szkoły,
o zmian organizacyjnych, które spowodują zmniejszenie liczby oddziałów w szkole,
o zmian planu nauczania, które uniemożliwią zatrudnianie w pełnym wymiarze zajęć.
- Prawo do tego świadczenia przysługuje również wtedy, gdy stosunek pracy wygaśnie, ponieważ:
o upłynął sześciomiesięczny okres, w którym nauczyciel pozostawał w stanie nieczynnym,
o nauczyciel w stanie nieczynnym odmówił podjęcia pracy w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony lub na okres, na jaki została zawarta umowa – w tej samej szkole, na tym samym lub innym stanowisku.

Istnieje zatem możliwość uzyskania nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego w przypadku likwidacji szkoły, jeśli zostaną spełnione określone na wstępie warunki (wiek, ogólny staż, staż pracy nauczycielskiej, ostatnie zatrudnienie w charakterze nauczyciela).

Aby jednoznacznie stwierdzić, czy przysługuje Pani nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, konieczna jest analiza dokumentacji złożona wraz z wnioskiem. Tylko na podstawie dokumentacji ZUS może określić, czy spełnia Pani wszystkie przedstawione powyżej warunki. Proponuję zatem wystąpić do ZUS z wnioskiem o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, dołączyć do niego niezbędne dokumenty. ZUS przeanalizuje dokumentację, rozpatrzy wniosek i wyda stosowną decyzję. W przypadku odmowy prawa do świadczenia w decyzji wymieni wszystkie warunki które zostały spełnione, a także te, które nie zostały spełnione.

Anna Sobańska-Waćko
28 listopada 2022, 08:27