Dzień dobry,
proszę o wyjaśnienie, czy mogę podjąć pracę jako nauczyciel języka polskiego w roku szkolnym 2022/2023 jednocześnie pobierając świadczenie kompensacyjne.
Pytanie kieruję w związku z ustawą:
Art. 58. 1. Od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 sierpnia 2023 r. przepisu art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 301) nie stosuje się w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w jednostkach, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, na stanowisku:
1) pomocy nauczyciela, o którym mowa w art. 165 ust. 8 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe,
2) nauczyciela, jeżeli w szkole utworzono dodatkowy oddział w celu zapewnienia kształcenia, wychowania i opieki dzieciom i uczniom będącym obywatelami Ukrainy, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny na podstawie art. 2 ust. 1.
2. Od dnia 1 września 2022 r. do dnia 31 sierpnia 2023 r. w przypadku nauczycieli języka polskiego przepis ust. 1 stosuje się również w przypadku, gdy w szkole nie utworzono dodatkowego oddziału, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.

Zgodnie z ogólnymi zasadami prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego zostaje zawieszone w przypadku nawiązania stosunku pracy z placówką oświatową wymienioną w karcie nauczyciela. W takim przypadku nie ma znaczenia wysokość przychodu, ani rodzaj wykonywanej pracy.
Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw od dnia 24 lutego 2022 r. wprowadziła wyjątki od powyższej zasady. Wyjątki dotyczą osób, które pobierają nauczycielskie świadczenie kompensacyjne i nawiążą stosunek pracy w jednostkach o których mowa powyżej, na stanowisku:
- pomocy nauczyciela,
- nauczyciela, jeżeli w szkole utworzono dodatkowy oddział w celu zapewnienia kształcenia, wychowania i opieki dzieciom i uczniom będącym obywatelami Ukrainy.
Także w przypadku osoby pobierającej nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, która w okresie od dnia 1 września 2022 r. do dnia 31 sierpnia 2023 r. zatrudni się jako nauczyciel języka polskiego, świadczenie nie zostanie zawieszone – bez względu na to, czy w szkole utworzono dodatkowy oddział dla dzieci, które są obywatelami Ukrainy.
W powyższych przypadkach, zgodnie z art. 58 przytoczonej ustawy, prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego nie zostanie zawieszone. Świadczenie będzie jednak podlegało ogólnym zasadom zawieszalności, w zależności od kwot uzyskanego w danym roku przychodu.
Może Pani zatem podjąć pracę jako nauczyciel języka polskiego, w okresie od 01.09.2022 r. do 31.08.2023 r. Pani świadczenie nie zostanie z tego tytułu zawieszone, ale będzie podlegać ogólnym zasadom zawieszalności, w zależności od uzyskanego przychodu.
Każda osoba, która pobiera nauczycielskie świadczenia kompensacyjne i zamierza podjąć pracę zarobkową, powinna zawiadomić Zakład Ubezpieczeń Społecznych o tym fakcie oraz o wysokości przychodu. Można to zrobić w formie pisma, w którym warto podać także informację, że podjęte zatrudnienie spełnia warunki, o którym mowa w art. 58 Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Można także skorzystać z formularza ZUS EROP – oświadczenie o osiąganiu przychodu.
Następnie należy co roku, do końca lutego dostarczyć do ZUS zaświadczenia o wysokości przychodu za ubiegły rok, wystawione przez pracodawcę (zleceniodawcę). Warto zadbać o to, aby w tym w tym zaświadczeniu pracodawca przekazał informację o tym, że dana osoba była zatrudniona na stanowisku pomocy nauczyciela lub nauczyciela w szkole, w której utworzono dodatkowy oddział w celu zapewnienia kształcenia, wychowania i opieki dzieciom i uczniom będącym obywatelami Ukrainy.
Na podstawie takiego zaświadczenia ZUS ustali, czy świadczenie było wypłacane w prawidłowej wysokości.

Anna Sobańska-Waćko
31 sierpnia 2022, 14:29