Emerytura

Prawo do emerytury powszechnej przysługuje mężczyznom z chwilą ukończenia 65 lat.
Dla nauczycieli przepisy przewidują kilka możliwości wcześniejszych świadczeń: to emerytura wcześniejsza, pomostowa, albo nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Każdy rodzaj świadczenia wymaga spełnienia nieco innych warunków, które przedstawiam poniżej.

Wcześniejsza emerytura
Nauczyciel, wychowawca lub inny pedagog placówki wymienionej w Karcie Nauczyciela, może przejść na wcześniejszą emeryturę nauczycielską, jeśli:
- do 31 grudnia 2008 r. ma 30 lat zatrudnienia, w tym minimum 20 lat pracy nauczycielskiej wykonywanej co najmniej w połowie obowiązkowego wymiaru zajęć,
- rozwiąże na swój wniosek stosunek pracy,
- za pośrednictwem ZUS złoży wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE do budżetu państwa (w przypadku gdy jest członkiem OFE).

Ważne! W przypadku nauczyciela pracującego w jednostkach specjalnych (szkoła, placówka, zakład), zakładzie poprawczym czy schronisku dla nieletnich, wystarczy przynajmniej 25 lat zatrudnienia, w tym minimum 20 lat pracy nauczycielskiej wykonywanej co najmniej w połowie obowiązkowego wymiaru zajęć.

Emerytura pomostowa
Osoba urodzona po 31 grudnia 1948r. może przejść na emeryturę pomostową na ogólnych zasadach, jeśli:
- ukończy co najmniej 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni),
- udowodni co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
- ma co najmniej 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni) stażu ubezpieczeniowego (okresy składkowe i nieskładkowe),
- przed 1 stycznia 1999 r. wykonywała pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, która jest wymieniona w dotychczasowych przepisach lub w nowych wykazach prac,
- po 31 grudnia 2008 r. wykonywała pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, która jest wymieniona w nowych wykazach prac,
- rozwiązała stosunek (stosunki) pracy.

Nie każda praca nauczycielska uprawnia do emerytury pomostowej. Aby skorzystać z tego świadczenia, należy udokumentować pracę w charakterze nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich – załącznik nr 2 ustawy pomostowej pkt. 21.

Ważne! Aby przejść na emeryturę pomostową, musi Pan spełnić łącznie wszystkie wymienione powyżej warunki.

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne przysługuje mężczyźnie, jeśli spełni następujące warunki:
o ukończy określony wiek, czyli:
co najmniej 55 lat – do końca 2014 r.,
co najmniej 56 lat – w latach 2015-2016,
co najmniej 57 lat – w latach 2017-2018,
co najmniej 58 lat – w latach 2019-2020,
co najmniej 59 lat – w latach 2021-2022,
co najmniej 60 lat – w latach 2023-2024,
co najmniej 61 lat – w latach 2025-2026,
co najmniej 62 lata – w latach 2027-2028,
co najmniej 63 lata – w latach 2029-2030,
co najmniej 64 lata – w latach 2031-2032,
o ma co najmniej 30 lat stażu, czyli okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 20 lat pracy nauczycielskiej w wymiarze przynajmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć,
o rozwiąże na swój wniosek stosunek pracy lub wygaśnie on w określonych okolicznościach.
Aby uzyskać prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego powyższe warunki muszą być spełnione łącznie.

Aby stwierdzić, czy spełnia Pani warunki do emerytury wcześniejszej, pomostowej czy nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, konieczna jest analiza konkretnych dokumentów przedłożonych wraz z wnioskiem o świadczenie.

Anna Sobańska-Waćko
6 lipca 2021, 10:09