Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne to samodzielne świadczenie, które ma charakter okresowy i nie przysługuje osobom, które ukończyły już powszechny wiek emerytalny. Innymi słowy, jest to rodzaj wcześniejszej emerytury dla nauczycieli, którzy spełnią określone przepisami warunki. Jeśli ukończyła już Pani powszechny wiek emerytalny (czyli 60 lat dla kobiet), to może się Pani ubiegać o emeryturę powszechną.

Rekompensata

Jeśli nie skorzystała Pani z wcześniejszej emerytury, emerytury pomostowej lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego to może Pani otrzymać rekompensatę z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Rekompensata to ustalony indywidualnie dodatek do kapitału początkowego, który uwzględniamy przy obliczaniu emerytury powszechnej.

Rekompensata za pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje osobie urodzonej po 31 grudnia 1948 r., która spełnia następujące warunki:
- przed 1 stycznia 2009 r. pracowała w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez co najmniej 15 lat,
- nie ma ustalonego prawa do wcześniejszej emerytury, np. z Karty Nauczyciela, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego ani emerytury pomostowej,
- wystąpi z wnioskiem o emeryturę powszechną.

Osoba ubiegająca się o rekompensatę powinna do wniosku o emeryturę dołączyć świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wystawione przez pracodawcę, u którego była zatrudniona lub przez jego następcę prawnego, na podstawie posiadanej przez ten podmiot dokumentacji osobowej.
Aby jednoznacznie stwierdzić, czy przysługuje prawo do rekompensaty, konieczna jest analiza dokumentacji.
Nie jest także możliwe podanie wysokości rekompensaty, ponieważ zależy ona od wielu czynników, indywidualnych dla każdego ubezpieczonego.
Na wysokość rekompensaty wpływa m.in.:
- staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe sprzed 1 stycznia 2009 r.),
- czas, przez jaki ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przed 1 stycznia 2009 r.,
- obniżony wiek emerytalny określony dla danego rodzaju pracy,
- wiek, który ubezpieczony osiągnął 31 grudnia 2008 r.
- wysokość kapitału początkowego.
Emerytura powszechna
Wysokość emerytury powszechnej zależy od:
 kwoty zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zapisane na indywidualnym koncie ubezpieczonego,
 kwoty zwaloryzowanych środków zapisanych na subkoncie,
 kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego,
 średniego dalszego trwania życia właściwego dla wieku przejścia na emeryturę.
Suma zwaloryzowanych składek emerytalnych, zwaloryzowanych środków zapisanych na subkoncie i zwaloryzowanego kapitału początkowego, to podstawa obliczenia emerytury. Wysokość emerytury obliczymy dzieląc podstawę obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia właściwe dla wieku przejścia na emeryturę.
Wysokość emerytury zależna jest od wielu parametrów, które zmieniają się w zależności od daty przejścia na emeryturę. Opóźnienie decyzji o przejściu na emeryturę wpływa na:
- wzrost licznika (kolejne składki zapisane na koncie ubezpieczonego, kolejne waloryzacje),
- zmniejszenie mianownika (z każdym przeżytym rokiem skraca się czas średniego dalszego trwania życia).
A to przekłada się na wysokość emerytury.
Zachęcam do kontaktu z naszymi doradcami emerytalnymi, którzy są dostępni w każdej jednostce ZUS. Doradcy emerytalni wyjaśniają zasady przyznawania świadczeń, tłumaczą, od czego zależy wysokość emerytury, a także obliczają przy pomocy przygotowanego przez ZUS kalkulatora emerytalnego wysokość świadczenia prognozowanego dla danej osoby. Doradcy pokazują również różne warianty, np. jak opóźnienie zakończenia aktywności zawodowej o rok, dwa czy pięć wpłynie na wysokość emerytury.

Anna Sobańska-Waćko
22 kwietnia 2021, 10:39