Dzień 27 lipca 2024 r. jest ostatnim dniem mojej pracy w szkole jako nauczyciela ed. wczesnoszkolnej i plastyki – po 37 latach pracy zamierzam przejść na świadczenie kompensacyjne (czyli rozumiem, że od dnia 28 lipca będzie ono obowiązywało). Jednak z dniem 1 września 2024 r. chciałabym podjąć pracę w innej placówce kontynuując ed. wczesnoszkolną. W związku z tym, czy musiałabym zwrócić odprawę emerytalną, którą powinnam otrzymać 27 lipca, gdybym zrezygnowała z tego świadczenia w dniu 31 VIII 2024 r. I czy w ogóle mogę poczynić taki krok, tj. zrezygnować z tego świadczenia w dn. 31 VIII?

Kwestie związane z prawem do odprawy emerytalnej nie należą do właściwości Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, dlatego nie możemy w tej sprawie udzielić Panu odpowiedzi. Są to kwestie związane ze stosunkiem pracy, dlatego proponuję wyjaśnić sprawę z pracodawcą.
Jeśli natomiast chodzi o łączenie pobierania nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego (NSK) z pracą w placówce oświatowej, to co do zasady, w przypadku nawiązania stosunku pracy z placówką oświatową wymienioną w karcie nauczyciela, prawo do NSK zostaje zawieszone. W takim przypadku nie ma znaczenia wysokość przychodu, ani rodzaj wykonywanej pracy.
Od tej zasady są jednak wyjątki, wprowadzone Ustawą z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z aktualnym brzmieniem tej ustawy, do dnia 31 sierpnia 2025 r. nie stosuje się przepisu dot. zawieszenia NSK w związku z podjęciem zatrudnienia w placówce oświatowej na stanowisku:
 pomocy nauczyciela dla osób niebędących obywatelami polskimi, które podlegają obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki i nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki,
 nauczyciela języka polskiego lub nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego, o której mowa w art. 165 ust. 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe,
 nauczyciela innego niż wymieniony powyżej, jeżeli w dniu nawiązania z nauczycielem stosunku pracy do szkoły uczęszcza co najmniej jeden uczeń będący obywatelem Ukrainy, który przebywa w Polsce w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy.
W opisanych powyżej przypadkach prawo do NSK nie zostanie zawieszone. Świadczenie będzie jednak podlegało ogólnym zasadom zawieszalności, w zależności od kwot uzyskanego w danym roku przychodu.
Każda osoba, która pobiera nauczycielskie świadczenia kompensacyjne i zamierza podjąć aktywność zarobkową, powinna zawiadomić Zakład Ubezpieczeń Społecznych o tym fakcie.

Anna Sobańska-Waćko
1 sierpnia 2024, 13:43