Wysokość emerytury

Podjęcie decyzji o dacie przejścia na emeryturę to indywidualna sprawa danej osoby, uzależniona od jej indywidualnej sytuacji (np. zawodowej, finansowej, podatkowej, itp.). Jednym z czynników, który z pewnością należy wziąć pod uwagę, jest wysokość przyszłej emerytury.

Wysokość emerytury powszechnej zależy od:
- kwoty zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zapisane na indywidualnym koncie ubezpieczonego,
- kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego
- kwoty zwaloryzowanych środków zapisanych na subkoncie,
- średniego dalszego trwania życia właściwego dla wieku przejścia na emeryturę.

Co do zasady, im dłużej pracujemy przed przejściem na emeryturę, tym kwota przyszłej emerytury jest wyższa. Dzieje się tak, ponieważ co miesiąc zapisywane są kolejne składki emerytalne na naszym koncie ubezpieczonego. Po drodze dochodzą również kolejne waloryzacje składek i kapitału początkowego – roczna oraz kwartalne. Podstawa obliczenia emerytury rośnie zatem z upływem czasu.

Późniejsze przechodzenie na emeryturę sprawia, że do obliczenia wysokości emerytury stosowane jest średnie dalsze trwanie życia obowiązujące dla wieku, w którym składany jest wniosek. Podstawa obliczenia emerytury zostanie zatem podzielona przez mniejszą liczbę miesięcy – bo zwykle średnie trwanie życia skraca się z każdym miesiącem, o jaki odkładamy decyzję o przejściu na emeryturę. Gdyby jednak było odwrotnie, to warto pamiętać o tym, że osoba, która osiągnęła wiek emerytalny przed zgłoszeniem wniosku i obowiązywała wtedy inna, bardziej korzystna tablica trwania życia, ma prawo do skorzystania z wariantowania. To oznacza, że w takim przypadku przy obliczaniu wysokości emerytury weźmiemy pod uwagę to średnie dalsze trwanie życia, które będzie korzystniejsze.

Kolejnym czynnikiem, który determinuje wysokość emerytury – oprócz wydłużenia aktywności zawodowej – jest sposób waloryzacji zgromadzonych składek emerytalnych oraz kapitału początkowego.

Zapisane na koncie i subkoncie kwoty, w tym również kapitał początkowy, które stanowią podstawę wyliczenia świadczeń, podlegają waloryzacjom, które mają na celu utrzymanie ich realnej wartości.
Są to przede wszystkim waloryzacje roczne, które są przeprowadzane od 1 czerwca każdego roku kalendarzowego, przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji ogłoszonego za poprzedni rok. Operacji tej podlegają kwoty zapisane na koncie i subkoncie na dzień 31 stycznia roku, za który przeprowadzamy waloryzację, powiększone o kwoty z tytułu wcześniejszych waloryzacji.
Jednak nie wszystkie kwoty zapisane na koncie i subkoncie możemy objąć waloryzacją roczną. W związku z tym przeprowadzamy jeszcze waloryzacje kwartalne. Obejmują one odrębnie zwaloryzowane składki i kapitał początkowy na koncie oraz środki na subkoncie. Waloryzacja kwartalna obejmuje składki na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowane na koncie i subkoncie po 31 stycznia roku, za który przeprowadziliśmy ostatnią waloryzację roczną. Waloryzacji kwartalnej podlega kwota składek zewidencjonowanych na ostatni dzień pierwszego miesiąca kwartału, za który jest przeprowadzana, powiększona o kwoty uzyskane w wyniku poprzednich waloryzacji kwartalnych.

O tym, ile i jakie waloryzacje kwartalne zostaną przeprowadzone, decyduje data ustalania wysokości świadczenia. I tak, w przypadku ustalania wysokości świadczenia:
- w pierwszym kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za trzeci kwartał poprzedniego roku,
- w drugim kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za czwarty kwartał poprzedniego roku,
- w trzecim kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za pierwszy kwartał danego roku,
- w czwartym kwartale danego roku – ostatnia kwartalna waloryzacja składek będzie przeprowadzona za drugi kwartał danego roku.
Zachęcam Panią do skorzystania z usług doradcy emerytalnego, który wyjaśni, od czego zależy wysokość emerytury, a także przy pomocy kalkulatora emerytalnego wyliczy prognozowaną emeryturę w różnych wariantach, w zależności od wskazanej daty.
Doradcy są dostępni we wszystkich placówkach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Anna Sobańska-Waćko
20 marca 2024, 11:03