“Edukacja humanitarna w profilaktyce szkolnej”

 

Aula ŚLWSZ K-ce ul. Francuska 12

16 listopada 2004r.

 
     
     
 

 

UCHODŹCY W LICZBACH 2001

 

 

Na początku roku 2001 liczba osób pod opieką UNHCR wynosiła 21.1 miliona, w tym 12.1 miliona uchodźców (57%), 0.9 miliona osób ubiegających się o status uchodźcy (4%), 0.8 miliona repatriantów (4%), 5.3 miliona uchodźców wewnętrznych (25%), 0.4 miliona uchodźców wewnętrznych, którzy powrócili do swoich domów (2%) oraz  1.7 miliona innych osób (8%). Oznacza to, że jedna na 284 osoby na świecie jest uchodźcą.

Największy wzrost liczby uchodźców w 2000 roku miał miejsce w Pakistanie, gdzie liczba nowoprzybyłych uchodźców afgańskich przekroczyła 800.000 osób. Afgańczycy stanowią największą grupę uchodźczą na świecie: 3.6 miliona uchodźców z tego kraju stanowi 30 % wszystkich uchodźców.

Mieszkańcy Burundi (w Afryce Centralnej) stanowią drugą co do wielkości grupę uchodźców ( 567 tysięcy osób).

 

LICZBA OSÓB OBJĘTYCH MANDATEM UNHCR

Region

1 stycznia 1999

1 stycznia 2000

1 stycznia 2001

Afryka

6.284.950

6.250.540

5.336.000

Azja

7.474.740

7.308.860

8.444.500

Europa

6.212.620

7.285.800

5.648.700

Ameryka Łacińska i Karaiby

102.400

90.170

575.610

Ameryka Północna

1.305.400

1.241.930

1.045.200

Oceania

79.510

80.040

76.000

RAZEM

21.459.620

22.257.340

21.126.010

 

Kraje, w których znajduje się największa liczba uchodźców to Pakistan (2 miliony osób), Iran (1,9 miliona) oraz Niemcy (900,000 osób).

Wielkim wyzwaniem dla UNHCR jest sprostanie nowemu charakterowi kryzysów uchodźczych. Konwencja Genewska nie zapewnia międzynarodowej ochrony uchodźcom wewnętrznym (osobom, które uciekają przed prześladowaniami, ale nie opuszczają terytorium własnego kraju). UNHCR może pomóc tej grupie ludzi na podstawie umów z władzami krajów, w których występuje problem uchodźców wewnętrznych. Na świecie żyje około 20 – 25 milionów uchodźców wewnętrznych. Około 5,6 miliona z nich pozostaje pod opieką UNHCR.

Liczba wniosków o przyznanie statusu uchodźcy złożona w 39 uprzemysłowionych krajach świata spadła z 648.300 w roku 1999 do 629.800 w 2000, co stanowi 3-procentowy spadek.

 

LICZBA WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STATUSU UCHODŹCY ZŁOŻONA

W POSZCZEGÓLNYCH KRAJACH W ROKU 2000

Kraj azylu

Kraj pochodzenia osoby ubiegającej się o azyl

Liczba wniosków

Niemcy

Jugosławia, Turcja, Irak, Afganistan, Iran

117.650

USA

Chiny, Haiti, Meksyk, Salwador, Somalia

91.600

Wielka Brytania

Irak, Jugosławia, Sri Lanka, Afganistan, Iran

75.680

Holandia

Afganistan, Jugosławia, Irak, Iran, Turcja

43.900

Belgia

Jugosławia, Rosja, Iran, Albania, Kazachstan

42.690

Francja

Chiny, Turcja, Kongo, Mali, Sri Lanka 

38.590

Kanada

Pakistan, Sri Lanka, Węgry, Chiny, Argentyna

34.250

Australia

Irak, Afganistan, Chiny, Indonezja, Indie

19.400

Austria

Afganistan, Iran, Indie, Irak, Jugosławia

18.280

Szwajcaria

Jugosławia, Turcja, Bośnia-Herzegowina, Irak, Sri Lanka

17.610

 

 
Uchodźcy wewnętrzni: 7,3 miliona

Opieka UNHCR obejmuje też osoby znajdujące się w sytuacji podobnej do sytuacji uchodźcy, ale w obrębie własnego państwa. Grupa uchodźców wewnętrznych obejmuje 5,6 mln osób i szybko rośnie. UNHCR wsparło 525.000 Kolumbijczyków, 366.800 mieszkańców Erytrei i 257.500 osób z Angoli. Opieka UNHCR dotyczy także ludności objętej wojną oraz bezpaństwowców (głównie z b. Związku Radzieckiego, którzy nie mogli otrzymać obywatelstwa żadnego z nowo powstałych krajów po upadku ZSRR).

 

GŁÓWNE GRUPY UCHODŹCÓW WEWNĘTRZNYCH

WEDŁUG KRAJU POCHODZENIA (1 STYCZNIA 2001)

Kraj

Uchodźcy wewnętrzni

Uchodźcy wewnętrzni, którzy powrócili do domów w ciągu roku

Afganistan

758.600

Sri Lanka

706.500

Azerbejdżan

572.500

Kolumbia

525.000

Bośnia-Herzegowina

518.300

59.300

Federacja Rosyjska

490.700

70.000

Erytrea

366.800

Sierra Leone

300.000

200.000

Gruzja

272.100

300

Jugosławia

267.500

Angola

257.500

Liberia

110.700

13.400

 

UNHCR zapewnia pomoc nie tylko uchodźcom, ale także np. osobom wysiedlonym lub potrzebującym pomocy osobom ubiegającym się dopiero o status uchodźcy a także repatriantom.

 

 

OSOBY POD OPIEKĄ UNHCR (według kategorii) 1 STYCZNIA 2001

Region Uchodźcy Osoby ubiegające się o status uchodźcy Repatrianci Uchodźcy wewnętrzni RAZEM
Afryka 3.611.200 89.800 279.400 1.355.600 5.336.000
Azja 5.378.300 46.800 349.000 2.670.400 8.444.500
Europa 2.423.500 332.900 164.000 2.728.300 5.648.700
Ameryka Łacińska i Karaiby 37.900 3.400 710 533.600 575.610
Ameryka Północna 628.700 416.500 1.045.200
Oceania 68.400 7.200 400 76.000
RAZEM 12.148.000 896.600 793.110 7.288.300 21.126.010

 

Pod koniec 2000 roku, na terenie Azji znajdowała się największa grupa uchodźców (44.3% wszystkich uchodźców na świecie), następnie w Afryce (29.7%), Europie (19.9%), Ameryce Północnej (5.2%), Oceanii (0.6%) oraz Ameryce Łacińskiej i na Karaibach (0.3%).

 

KRAJE POCHODZENIA UCHODŹCÓW W 2000 r.

(dziesięć największych grup)

Kraj pochodzenia

Kraj otrzymania azylu

Liczba uchodźców w sumie

Afganistan

Pakistan, Iran

3,567,200

Burundi

Tanzania

567,000

Irak

Iran

497,400

Sudan

Uganda, Kongo, Etiopia, Kenia, Republika Środkowej Afryki, Czad

485,500

Bośnia-Herzegowina

Jugosławia, Chorwacja

454,700

Somalia

Kenia, Etiopia, Jemen, Dżibuti

441,600

Angola

Zambia, Kongo, Namibia

421,200

Sierra Leone

Gwinea, Liberia

401,800

Erytrea

Sudan

377,100

Wietnam         

Chiny

369,100

 

Tabela nie obejmuje około 3.8 miliona Paslestyńczyków, którzy objęci są osobnym mandatem UNRWA (United Nations Relief and Works Agency for Palestine in the Near East). Jednakże Palestyńczycy znajdujący się poza obszarem działania UNRWA (Irak, Libia) zostali uwzględnieni w tabeli.

 
Repatrianci: 793,110

UNHCR przeprowadziło w roku 2000 wiele akcji repatriacji uchodźców – powrotu w ojczyste strony. Większość uchodźców wraca do swoich domów, kiedy tylko pozwala na to sytuacja w ich kraju. Zdaniem UNHCR dobrowolna repatriacja jest najlepszym rozwiązaniem problemu uchodźców. W roku 2000 UNHCR pomogło 793.110 osobom w powrocie do domu. Często UNHCR zapewnia im transport i pakiet “na nową drogę życia”, który zawiera podstawową praktyczną pomoc taką jak pieniądze, nasiona, narzędzia. Czasem UNHCR pomaga też odbudowywać domy, szkoły, szpitale czy drogi.

W roku 1999 grupa repatriantów liczyła aż 2,5 miliona osób (przyczyną tak ogromnego wzrostu liczby repatriantów było zakończenie kryzysu w Kosowie). W latach 90. głównymi grupami repatriantów byli mieszkańcy Afganistanu, Mozambiku, Iraku, Kambodży, Bośni, Rwandy, Angoli, Kosowa i Timoru. 

 

GŁÓWNE DOBROWOLNE GRUPY REPATRIANTÓW W 2000 ROKU

Kraj powrotu (zwykle kraj pochodzenia uchodźców)

Kraje tymaczasowego schronienia

Liczba repatriantów

Afganistan

Iran, Pakistan

292.500

Jugosławia

Szwajcaria, Macedonia,

Bośnia-Herzegowina

124.500

Erytrea

Sudan

68.000

Somalia

Etiopia

53.900

Wschodni Timor

Indonezja

48.500

Liberia

Wybrzeże Kości Słoniowej,  Gwinea

42.400

Sierra Leone    

Gwinea, Liberia

40.900

Rwanda

Kongo

26.300

Chorwacja

Jugosławia, Bośnia-Herzegowina

20.700

Bośnia-Herzegowina

Jugosłavia, Chowracja

18.700

 

Wnioski o status uchodźcy: 896,600

 

Osoby, które zmuszone są do ucieczki z własnego kraju mogą ubiegać się o status uchodźcy w innym kraju. Ubieganie się o status uchodźcy pozwala na otrzymanie ochrony prawnej i wsparcia materialnego od kraju goszczącego. W ciągu ostatnich 50 lat miliony ludzi na świecie otrzymało status uchodźcy. 1 stycznia 2001 roku na całym świecie złożonych było około 896,600 wniosków o przyznanie statusu uchodźcy, zaś w rok wcześniej liczba ta wyniosła 1,2 miliona. Znacznie wzrosła natomiast liczba wniosków składana w Polsce. W 1999 roku było to 2864 wniosków, w 2000 roku – 4589.

W Niemczech złożono do tej pory 117.650 wniosków o azyl. Jest to kraj, gdzie składanych jest najwięcej wniosków azyl, USA to koleje państwo o największej liczbie składanych wniosków o azyl (91.600), następna jest Szwajcaria (17.610).

Odkąd podróżowanie i komunikacja stały się łatwiejsze, liczba osób ubiegających się o status uchodźcy dramatycznie wzrosła. W związku z tym niektóre kraje uprzemysłowione wzmocniły swoje wewnętrzne prawodawstwo oraz kryteria przyznawania statusu uchodźcy. Państwa członkowskie Unii Europejskiej od kilku lat pracują nad „ujednoliceniem” i „zharmonizowaniem” procedur azylowych.

 
     
///////////////////// ///////////////////////////////

40-530 Katowice ul. Drozdów 21 i 17, tel.: 32/ 209 53 12 lub 14; fax: 32/ 209 53 13, szkolenia: 32/ 251 89 54

///////////////////// ///////////////////////////////