|
ECRI
Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji
CRI(99)54
Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji
ZBIÓR ZALECEŃ ECRI W KWESTII POLITYKI OGÓLNEJ
Strasburg, marzec 2000
Jako część swojej ogólnej działalności ECRI opracowuje szereg
zaleceń w kwestii polityki ogólnej dla rządów wszystkich państw
członkowskich. Obejmują one główne dziedziny rasizmu i
nietolerancji oraz gwarantują podstawowe wskazówki dla
wszechstronnego rozwoju polityki narodowej. Pierwsze zalecenie
ECRI w kwestii polityki ogólnej jest najszerszym, orędującym
zarówno za środkami prawnymi jak i poza prawnymi. Drugie
zalecenie ECRI w kwestii polityki ogólnej skupia się na roli
wyspecjalizowanych organów, na poziomie krajowym, takich jak
instytucja rzecznika praw obywatelskich czy komisji do
zwalczania rasizmu i nietolerancji. Trzecie zalecenie w kwestii
polityki ogólnej odnosi się do zwalczania rasizmu i
nietolerancji wobec Romów/Cyganów; celem czwartego jest
promowanie krajowych badań nad kwestią doznawania i odbierania
dyskryminacji i rasizmu z punktu widzenia potencjalnych ofiar.
Piąte zalecenie ECRI w kwestii polityki ogólnej odnosi się do
środków zwalczania nietolerancji wobec Muzułmanów.
Treść
Zalecenie w kwestii polityki ogólnej Nr 1
Zwalczanie rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji
Zalecenie w kwestii polityki ogólnej Nr 2:
Wyspecjalizowane organy do zwalczania rasizmu, ksenofobii,
antyfeminizmu i nietolerancji na poziomie krajowym
Zalecenie w kwestii polityki ogólnej Nr 3:
Zwalczanie rasizmu i nietolerancji wobec Romów/Cyganów
Zalecenie w kwestii polityki ogólnej Nr 4:
Krajowe badania w kwestii doznawania i odbierania dyskryminacji
i rasizmu z punktu widzenia potencjalnych ofiar
--------------------------------------------------------------------------------
Zalecenie ECRI w kwestii polityki ogólnej Nr 1:
Zwalczanie rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji
Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji:
Przywołując Deklarację przyjętą przez Głowy Państw i Rządów
państw członkowskich Rady Europy na szczycie, który odbył się w
Wiedniu w dniach 8-9 października 1993 r.;
Przypominając, że Plan Działań (Plan of Action) w sprawie
zwalczania rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji,
ustanowiony jako część powyższej Deklaracji, zaprosił Komitet
Ministrów do utworzenia Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi
i Nietolerancji z uprawnieniami między innymi do formułowania
zaleceń w kwestii ogólnej polityki dla państw członkowskich;
Uwzględniając propozycje zawarte w Zaleceniu Nr 1275 w sprawie
walki z rasizmem, ksenofobią, antysemityzmem i nietolerancją
przyjętym przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w dniu 28
czerwca 1995 r.;
Przekonani, że skuteczne przeciwdziałanie rasizmowi, ksenofobii,
antysemityzmowi i nietolerancji wymaga trwałego i
wszechstronnego podejścia mającego odzwierciedlenie w szerokiej
gamie środków, które wzajemnie dopełniają się i umacniają
obejmując wszystkie aspekty życia;
Uznając społeczne, ekonomiczne i prawne różnice pomiędzy
państwami członkowskimi oraz potrzebę istnienia na tym polu
odrębnych środków odzwierciedlających te różnice;
Świadomi, że rasizmowi, ksenofobii, antysemityzmowi i
nietolerancji nie można przeciwdziałać jedynie środkami
prawnymi, podkreślając jednak, że środki prawne mają
fundamentalne znaczenie oraz że nie wprowadzanie odpowiedniego
ustawodawstwa poddaje w wątpliwość działania przeciwko rasizmowi
i nietolerancji w ogóle.
Przypominając, że średnio i długoterminowe strategie
zapobiegawcze oparte na środkach edukacyjnych i innych są
fundamentalne dla pohamowania różnych objawów rasizmu,
ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji oraz wyrażając w
związku z tym swoje poparcie dla inicjatyw podejmowanych przez
Radę Europy, w szczególności na polu nauczania historii, oraz
dla Zalecenia (84)18 w sprawie szkolenia nauczycieli w
dziedzinie nauczania zrozumienia pomiędzy kulturami, w
kontekście migracji i Zalecenia R (85)7 w kwestii nauczania i
uczenia się praw człowieka w szkołach;
Uznając aktywną rolę, jaką mogą odgrywać media na rzecz kultury
tolerancji i wzajemnego zrozumienia;
Poszukując w pierwszym zaleceniu w kwestii polityki ogólnej,
uzupełniającym pozostałe wysiłki na poziomie międzynarodowym,
skutecznego wspomagania państw członkowskich w zwalczaniu
rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji, przez
proponowanie konkretnych i określonych środków w ograniczonej
liczbie dziedzin, które są szczególnie stosowne;
zaleca rządom państw członkowskich co następuje:
A. ODNOŚNIE PRAWA, URZECZYWISTNIANIE PRAWA I ŚRODKÓW SĄDOWYCH
- Zapewnić, że wewnętrzny porządek prawny wysokiego rzędu, na
przykład w Konstytucji czy ustawodawstwie konstytucyjnym
obejmuje zobowiązanie się państwa do równego traktowania
wszystkich osób oraz do walki przeciwko rasizmowi, ksenofobii,
antysemityzmowi i nietolerancji;
- Podpisać i ratyfikować stosowne instrumenty prawne wymienione
w Załączniku;
- Zapewnić, że wewnętrzne prawo karne, cywilne i administracyjne
kategorycznie i konkretnie przeciwdziała rasizmowi, ksenofobii,
antysemityzmowi i nietolerancji, między innymi przez
zagwarantowanie:
- że dyskryminacja w pracy oraz w dostarczaniu dóbr i usług
społeczeństwu jest niezgodna z prawem;
- że akty rasizmu i ksenofobii są surowo karane metodami takimi
jak:
- definiowanie przestępstw pospolitych, ale tych mających naturę
rasistowską czy ksenofobiczną jako przestępstw szczególnych;
- umożliwianie aby rasistowskie lub ksenofobiczne motywy
działania sprawcy były brane pod uwagę szczególnie;
- że przestępstwa karne o naturze rasistowskiej lub
ksenofobicznej mogły być ścigane z oskarżenia publicznego:
- że w zgodności ze zobowiązaniami podjętymi przez państwo na
podstawie stosownych instrumentów międzynarodowych, a w
szczególności z artykułem 10 i 11 Europejskiej Konwencji o
Ochronie Praw Człowieka,
ustne, pisemne, audiowizualne wypowiedzi a także inne formy
ekspresji włączając media elektroniczne, podżegające do
nienawiści, dyskryminacji czy przemocy wobec rasowych,
etnicznych czy religijnych grup lub przeciwko ich członkom, na
podstawie tego, że przynależą oni do takiej grupy są prawnie
sklasyfikowane jako przestępstwa karne, które mogą także
obejmować produkcję, dystrybucję i przechowywanie w celu
dystrybucji tych materiałów;
- W zgodności z wyżej wspomnianymi zobowiązaniami
międzynarodowymi, podjętymi środkami, włączając niezbędne środki
prawne, do zwalczania organizacji rasistowskich - biorąc pod
uwagę fakt, że mogą one stanowić zagrożenie dla przestrzegania
praw człowieka grup mniejszościowych
włączając zakazywanie organizacji, jeśli uzna się, że może się
to przyczynić do walki przeciwko rasizmowi;
- Zapewnić, że ogół społeczeństwo jest świadomy istnienia
prawodawstwa zwalczającego rasizm, ksenofobię, antysemityzm i
nietolerancję;
- Zapewnić, że oskarżenia o popełnienie przestępstw o naturze
rasistowskiej lub ksenofobicznej mają szczególny priorytet i są
one aktywnie i konsekwentnie wytaczane;
- Zapewnić gromadzenie i publikowanie aktualnych danych i
statystyk o liczbie przestępstw na tle rasistowskim i
ksenofobicznym, o liczbie spraw, w których wniesiono oskarżenie,
o przyczynach nie wnoszenia oskarżenia oraz o rezultatach spraw,
w których wniesiono oskarżenie;
- Zapewnić, że odpowiednie środki prawne były dostępne dla ofiar
dyskryminacji, czy to w prawie karnym, administracyjnym czy
cywilnym jeśli odszkodowanie pieniężne lub inne zadośćuczynienie
może być zagwarantowane;
- Zapewnić aby odpowiednie wsparcie prawne było dla ofiar
dyskryminacji kiedy poszukują środka prawnego;
- Zapewnić świadomość dostępności środków prawnych i
możliwościach dostępu do nich;
B. ODNOŚNIE POLITYKI W RÓŻNYCH DZIEDZINACH
- Podejmować kroki w dziedzinie edukacji i informacji w celu
wzmocnienia walki przeciwko rasizmowi, ksenofobii,
antysemityzmowi i nietolerancji;
- Obierać strategie, które podnoszą świadomość bogactwa, jakie
przynosi społeczeństwu zróżnicowanie kulturowe;
- Podejmować badania dotyczące natury, przyczyn i objawów
rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji na poziomie
lokalnym, regionalnym i narodowym;
- Zapewnić aby programy nauczania szkół, na przykład w
dziedzinie nauczania historii, były ustalone w taki sposób aby
podnosić uznanie różnorodności kulturowej;
- Tworzyć i wspierać szkolenia promujące wrażliwość kulturową,
świadomość o uprzedzeniach i wiedzę o prawnych aspektach
dyskryminacji dla odpowiedzialnych za nabór i procedury
promocyjne, dla tych którzy mają bezpośredni kontakt ze
społeczeństwem i dla tych którzy są odpowiedzialni za
zapewnianie że członkowie organizacji postępują zgodnie ze
standardami i polityką niedyskryminacji i równości szans;
- Zapewnić, w szczególności, żeby takie szkolenia były
inicjowane i prowadzone dla policji, personelu sądownictwa
karnego, pracowników więzień i personelu pracującego z osobami
nie posiadającymi obywatelstwa, w szczególności z uchodźcami i
poszukującymi azylu;
- Zachęcać funkcjonariuszy państwowych aby w swoich publicznych
komentarzach brali pod uwagą potrzebę promowania tolerancji;
- Zapewniać, że policja gwarantuje równe traktowanie wszystkim
członkom społeczeństwa i unika jakichkolwiek aktów rasizmu,
ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji;
- Rozwijać formalne i nieformalne struktury dialogu pomiędzy
policją i społecznościami mniejszościowymi oraz zapewniać
istnienie mechanizmów swobodnego dochodzenia w sprawach
incydentów oraz płaszczyzn konfliktów pomiędzy policją i grupami
mniejszościowymi;
- Popierać nabór członków służby publicznej wszystkich szczebli,
w szczególności policji i personelu pomocniczego spośród grup
mniejszościowych;
- Zapewniać, że wszystkie służby publiczne i służby o
charakterze publicznym takie jak opieka zdrowotna, pomoc
socjalna i edukacja gwarantują pozbawiony dyskryminacji dostęp
dla wszystkich członków społeczeństwa;
- Podejmować określone kroki, jak dostarczanie stosownych
informacji dla zapewnienia, że wszystkie właściwe grupy mają de
facto równy dostąp do tych usług;
- Promować i podnosić faktyczną równości szans przez zapewnianie
istnienia specjalnych środków szkoleniowych pomagającym ludziom
z grup mniejszościowych wejść na rynek pracy;
- Inicjować badania w sprawie praktyk dyskryminacyjnych i
przeszkód czy nieporządnych mechanizmów w publicznym i prywatnym
sektorze mieszkaniowym;
- Zapewnić, żeby publiczny sektor mieszkaniowy był ustanowiony
na gruncie jawnych kryteriów, słusznych tj. zapewniających równy
dostęp do wszystkich, których dotyczą bez względu na pochodzenie
etniczne;
- Ponieważ, trudno jest skutecznie rozwijać i wprowadzać w życie
strategie w omawianym zakresie bez właściwych danych, gromadzić
zgodnie z prawem europejskim, regulacjami i zaleceniami
dotyczącymi ochrony danych osobowych i ochrony prywatności,
kiedy i gdzie jest to stosowne, dane, które będą pomagać w
ocenianiu i szacowaniu sytuacji i doświadczeń grup, które są
szczególnie podatne na rasizm, ksenofobią, antysemityzm i
nietolerancję.
ZAŁĄCZNIK
Lista odnośnych międzynarodowych instrumentów prawnych
-Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (European
Convention on Human Rights) (1950) oraz protokoły dodatkowe
-Konwencja Organizacji Narodów Zjednoczonych dotycząca Statusu
Uchodźców (1951)
-Konwencja Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca
Dyskryminacji w Odniesieniu do Zatrudnienia i Zawodu (1958)
-Europejska Karta Socjalna (1961) i protokoły dodatkowe
-Konwencja UNESCO przeciwko Dyskryminacji w Edukacji (1960)
-Międzynarodowa Konwencja w sprawie Eliminowania Wszelkich Form
Dyskryminacji Rasowej (1965)
-Międzynarodowy Pakt Praw Ekonomicznych, Socjalnych i
Kulturalnych (1966)
-Międzynarodowy Pakt Praw Cywilnych i Politycznych (1966) i
pierwszy protokół dodatkowy
-Europejska Karta Regionów i Mniejszości Językowych (1992)
-Konwencja Ramowa o Ochronie Mniejszości Narodowych (1995)
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Zalecenie ECRI w kwestii polityki ogólnej nr 2
Wyspecjalizowane organy do zwalczania rasizmu, ksenofobii,
antysemityzmu i nietolerancji na poziomie krajowym
Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI):
Przywołując Deklarację przyjętą przez Głowy Państw i Rządów
państw członkowskich Rady Europy na szczycie, który odbył się w
Wiedniu w dniach 8-9 października 1993 r.;
Przypominając, że Plan Działań (Plan of Action) w sprawie
zwalczania rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji
ustanowiony jako część powyższej Deklaracji zaprosił Komitet
Ministrów do utworzenia Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi
i Nietolerancji z uprawnieniami, między innymi, do formułowania
zaleceń w kwestii ogólnej polityki dla państw członkowskich;
Mając na względzie Rezolucję 48/134 przyjętą przez Zgromadzenie
Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych w dniu 20 grudnia 1993
r. dotyczącą Narodowych Instytucji dla Promocji i Ochrony Praw
Człowieka;
Mając również na względzie fundamentalne zasady ustanowione na
Pierwszym Międzynarodowym Spotkaniu Narodowych Instytucji dla
Promocji i Ochrony Praw Człowieka, które odbyło się w Paryżu w
dniach 7 - 9 października 1991 r. (znane jako „Zasady
Paryskie”):
Przywołując inne Rezolucje przyjęte na Pierwszym i Drugim
Europejskim Spotkaniu Narodowych Instytucji dla Promocji i
Ochrony Praw Człowieka, które odbyły się odpowiednio w
Strasburgu w dniach 7 - 9 listopada 1994 i w Kopenhadze w dniach
20 - 22 stycznia 1997 r.;
Mając na względzie Zalecenie nr R (85) 13 Komitetu Ministrów w
kwestii Instytucji Rzecznika Praw Obywatelskich;
Mając również na względzie prace przeprowadzone przez Komitet
Zarządzający Praw Człowieka (CDDH) odnoszące się do utworzenia
Niezależnych Narodowych Instytucji Praw Człowieka;
Podkreślając, że zwalczanie rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu
nietolerancji stanowi integralną część ochrony i promocji
fundamentalnych praw człowieka;
Przywołując propozycję ECRI aby wzmocnić klauzulę
niedyskryminacji w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka
(artykuł 14);
Głęboko przekonani, że każdy musi być chroniony przed
dyskryminacją z powodu rasy, koloru, języka, religii lub
narodowego czy etnicznego pochodzenia lub przed dyskryminacją,
która może pośrednio wypływać ze stosowania prawa w tym
zakresie;
Przekonani o potrzebie zgodności z najwyższymi priorytetami
środków zmierzających do całkowitego wprowadzenia w życie
ustawodawstwa i polityki mającej na celu zwalczanie rasizmu,
ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji;
Przypominając, że skuteczne strategie przeciwko rasizmowi,
ksenofobii, antysemityzmowi i nietolerancji tkwiące w dużej
mierze we wzrastającej świadomości, informacji i edukacji
społeczeństwa oraz w ochronie i promocji praw jednostek
należących do grup mniejszościowych;
Przekonani, że wyspecjalizowane organy do zwalczania rasizmu,
ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji na poziomie krajowym
mogą wnosić konkretny wkład do różnych sposobów wzmacniania
efektywności szeregu środków podejmowanych na tym polu oraz
gwarantowania porad i informacji dla władz państwowych;
Przyjmując z zadowoleniem fakt, że wyspecjalizowane organy
zostały już utworzone i funkcjonują w kilku państwach
członkowskich;
Uznając, że struktura takich organów może różnić się w
zależności od sytuacji państwa członkowskiego a także może
tworzyć część organu szerszą przedmiotowo w dziedzinie praw
człowieka w ogólności;
Uznając także, potrzebę samych rządów aby gwarantować informacje
i być dostępnymi dla wyspecjalizowanych organów oraz
konsultowania się z nimi w kwestiach odnoszących się do ich
funkcji;
zaleca rządom państw członkowskich:
1.wnikliwie rozważyć możliwość utworzenia wyspecjalizowanego
organu do zwalczania rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i
nietolerancji na poziomie krajowym, jeśli taki organ do tej pory
nie istnieje;
2. podczas rozważania tej kwestii, skorzystać z podstawowych
zasad wymienionych w załączniku do tego zalecenia jako wskazówki
i źródła inspiracji prezentujące liczne opcje dla dyskusji na
poziomie krajowym.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Załącznik do Zalecenia ECRI w kwestii polityki ogólnej nr 2
Podstawowe zasady dotyczące wyspecjalizowanych organów do
zwalczania rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji na
płaszczyźnie narodowej
Dział A: Regulamin ustanawiania wyspecjalizowanych organów
Zasada 1
Mandat
1.Wyspecjalizowane organy powinny być wyposażone w mandat jasno
określony w tekstach ustawodawstwa konstytucyjnego lub innym.
2.Mandat wyspecjalizowanych organów powinien określać ich
skład, zakres kompetencji, uprawnienia statutowe,
odpowiedzialność i finansowanie.
Dział B: Alternatywne formy wyspecjalizowanych organów
Zasada 2
1. W zgodności z prawnymi i administracyjnymi tradycjami państw,
w których są one ustanowione wyspecjalizowane organy mogą
przyjmować różne struktury.
2. Rola i funkcje określone w powyższych zasadach powinny być
wypełniane przez organy, które mogą przyjmować formę na
przykład: narodowych komisji równości rasowej, rzecznika praw
przeciwko dyskryminacji etycznej, Centrów/Biur zwalczających
rasizm i promujących równość możliwości, lub inne formy,
włączając organy z szerokim przedmiotowo zakresem w dziedzinie
praw człowieka w ogólności.
Dział C: Funkcje i obowiązki wyspecjalizowanych organów
Zasada 3
Zależnie od sytuacji w kraju, prawa i praktyki, wyspecjalizowane
organy powinny posiadać, najwięcej z możliwych, wymienionych
funkcji i obowiązków:
a. pracować na rzecz wyeliminowania różnych form dyskryminacji
określonych w preambule oraz promować równość szans i dobre
relacje pomiędzy osobami należącymi do różnych grup społecznych;
b. monitorować treść i efektywność ustawodawstwa i aktów
wykonawczych w związku z ich znaczeniem dla zwalczania rasizmu,
ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji oraz proponować, jeśli
istnieje potrzeba możliwe modyfikacje takiego ustawodawstwa;
c. doradzać władzom sądowniczym i wykonawczym z myślą o
udoskonalaniu przepisów i praktyki w omawianych dziedzinach;
d. zagwarantować pomoc i opiekę ofiarom, włączając pomoc prawną
dla zabezpieczenia ich praw przed sądami i instytucjami;
e. zależnie od ram prawnych zainteresowanego państwa, posiadać
prawo odwołania do sądów lub innych władz sądowych, jeżeli jest
to niezbędne,
f. wysłuchiwać i rozpatrywać skargi oraz petycje dotyczące
poszczególnych spraw i poszukiwać porozumienia także przez
polubowne mediacji lub w granicach przewidzianych prawem,
poprzez zobowiązywanie oraz wprowadzanie w życie decyzji;
g. mieć stosowne uprawnienia do uzyskania dowodów i informacji
przy wykonywaniu swoich funkcji określonych w pkt. f;
h. zagwarantować informacje i porady odpowiednim organom i
instytucjom, włączając organy i instytucje państwowe;
i. udzielać porad w sprawie standardów w praktykach
anty-dyskryminacyjnych w poszczególnych obszarach, które mogą
mieć moc prawną lub ich stosowanie jest dobrowolne;
j. promować i wpierać szkolenia określonych, kluczowych grup bez
uszczerbku dla roli jaką odgrywa szkolenie podstawowe prowadzone
przez profesjonalne instytucje;
k. podwyższać świadomość ogółu społeczeństwa w dziedzinie
dyskryminacji i oraz wydawać i publikować adekwatne informacje i
dokumenty;
l. wspierać i wspomagać organizacje zajmujące się problematyką
podobną do tej którą zajmują się wyspecjalizowane organy;
m. brać pod uwagę i okazywać stosowne zainteresowanie takimi
organizacjami;
Dział D: Administracja i funkcjonowanie wyspecjalizowanych
organów
Zasada 4
Skład
Skład wyspecjalizowanych organów, występujących w formie komisji
lub podobnej, powinien odzwierciedlać szeroki przekrój
społeczeństwa oraz jego różnorodność.
Zasada 5
Niezależność i odpowiedzialność
1.Wyspecjalizowane organy powinny być wyposażone w fundusze
wystarczające do skutecznego wykonywania ich funkcji oraz
obowiązków, finansowanie powinno być corocznie aprobowane przez
parlament.
2. Wyspecjalizowane organy powinny funkcjonować bez ingerencji
ze strony państwa, ze wszelkimi niezbędnymi gwarancjami ich
niezależności, włączając swobodę dobierania personelu,
zarządzania swoimi zasobami w sposób, jaki uznają za właściwy
oraz wyrażanie swoich poglądów publicznie.
3. Niezależnie wyspecjalizowane organy powinny przedkładać
raporty ze swojej działalności, które będą na podstawie jasnych
i możliwie obiektywnych czynników oceniane w debacie
parlamentarnej.
4. Mandat wyspecjalizowanych organów powinien jasno określać
warunki wyznaczania ich członków oraz powinien zawierać stosowne
gwarancji przeciwko samowolnemu uchylaniu lub samowolnemu nie
ponawianiu nominacji, podczas gdy ponowna nominacji byłaby
zasadą.
Zasada 6
Dostępność
1. Wyspecjalizowane organy powinny być łatwo dostępne dla tych,
których prawa mają chronić.
2. Wyspecjalizowane organy powinny rozważyć, jeśli jest to
stosowne, ulokowanie swojego biura w taki sposób aby wzrosła
jego dostępność oraz żeby podnieść skuteczność funkcji
edukacyjnych i szkoleniowych.
Dział E: Sposób działania wyspecjalizowanych organów
Zasada 7
1. Wyspecjalizowane organy powinny działać w taki sposób aby
maksymalizować jakość swoich badań i porad oraz aby ich
wiarygodność zarówno wobec władz państwowych jak i społeczności,
które poszukują ochrony i umocnienia swoich prawa.
2. Ustanawiając wyspecjalizowane organy państwa członkowskie
powinny upewnić się, że mają one właściwy kontakt z rządami,
rządy dostarczają im informacje wystarczające dla umożliwienia
wypełniania ich funkcji oraz są konsultowane w sprawach, które
ich dotyczą.
3. Wyspecjalizowane organy powinny zapewnić aby ich działalność
była wyraźnie niezależna politycznie.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Zalecenie ECRI w kwestii polityki ogólnej Nr 3
Zwalczanie rasizmu i nietolerancji wobec Romów/Cyganów
Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji:
Przywołując Deklarację przyjętą przez Głowy Państw i Rządów
państw członkowskich Rady Europy na szczycie, który odbył się w
Wiedniu w dniach 8-9 października 1993 r.;
Przypominając, że Plan Działań (Plan of Action) w kwestii
zwalczania rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji
ustanowiony jako część powyższej Deklaracji zaprosił Komitet
Ministrów do utworzenia Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi
i Nietolerancji z uprawnieniami, między innymi, do formułowania
zaleceń w kwestii ogólnej polityki dla państw członkowskich;
Przywołując również Deklarację Końcową oraz Plan Działań
przyjęty przez Głowy Państw i Rządów państw członkowskich Rady
Europy na ich drugim szczycie, który odbył się w Strasburgu w
dniach 10-11 października 1997 r;
Podkreślając, że Deklaracja Końcowa potwierdza, iż celem państw
członkowskich Rady Europy jest budowanie wolnego, bardziej
tolerancyjnego i sprawiedliwego społeczeństwa europejskiego oraz
że wymaga to intensyfikacji walki przeciwko rasizmowi,
ksenofobii, antysemityzmowi i nietolerancji;
Odnotowując propozycję dotyczącą nominowania europejskiego
negocjatora dla Romów/Cyganów, zawartą w Zaleceniu nr 1203
(1993) Zgromadzenia Parlament Rady Europy;
Biorąc pod uwagą konkluzje seminarium wymiar ludzki OBWE w
kwestii Romów zorganizowanej w dniach 20-23 września 1994 przez
Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), w
porozumieniu z Radą Europy oraz stałej współpracy pomiędzy
obiema Organizacjami na tym polu.
Witając z zadowoleniem nominowanie przez Sekretarza Generalnego
w 1994 roku Koordynatora Działań Rady Europy w kwestii Romów/Cyganów;
Biorąc pod uwagę prace Grupy Specjalistów w sprawie Romów/Cyganów
(MG-S-ROM);
Przywołując Zalecenie Komitetu Ministrów dla państw
członkowskich nr R(97) 21 w sprawie mediów oraz promowania
klimatu tolerancji;
Przywołując postanowienia zawarte w Zaleceniu ECRI w kwestii
polityki ogólnej nr 1, wyrażające chęć wspierania państw
członkowskich w skutecznym zwalczaniu rasizmu, ksenofobii,
antysemityzmu i nietolerancji poprzez proponowanie konkretnych i
specyficznych kroków w ograniczonej liczbie szczególnie
adekwatnych dziedzin;
Głęboko przekonani, że Europa jest wspólnotą podzielającą te
same wartości, włączając te o równej godności wszystkich istot
ludzkich, oraz że poszanowanie równej godności jest kamieniem
węgielnym wszystkich demokratycznych społeczeństw;
Przypominając, że historycznym dziedzictwem Europy jest
powinność pamiętania przeszłości przez pozostawanie czujnym oraz
przez aktywne przeciwstawianie się jakimkolwiek objawom rasizmu,
ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji;
Składając hołd pamięci wszystkich ofiar polityki prześladowań i
eksterminacji rasowych podczas Drugiej Wojny Światowej oraz
pamiętając, że znacząca liczba Romów/Cyganów straciła życie w
wyniku takiej polityki;
Podkreślając w związku z tym, że Rada Europy jest ucieleśnieniem
i strażnikiem podstawowych wartości - w szczególności ochrony i
promocji praw człowieka - wokół których Europa była odbudowywana
po horrorze Drugiej Wojny Światowej;
Przypominając, że zwalczanie rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu
i nietolerancji stanowi integralną część ochrony i promocji praw
człowieka, że te prawa są uniwersalne i niezbywalne, oraz że
wszystkie istoty ludzkie, bez jakichkolwiek różnic, są do nich
uprawnione;
Podkreślając, że zwalczanie rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i
nietolerancji jest przede wszystkim kwestią ochraniania praw
szczególnie podatnych członków społeczeństwa;
Przekonani, że we wszystkich działaniach zwalczających rasizm i
nietolerancję nacisk powinien być położony na ofiarę oraz na
poprawę jego lub jej sytuacji;
Odnotowując, że Romowie/Cyganie cierpią we wszystkich częściach
Europy z powodu stale obecnych uprzedzeń, są ofiarami rasizmu
głęboko zakorzenionego w społeczeństwie, czasami są celem
gwałtownych demonstracji rasizmu i nietolerancji oraz że ich
fundamentalne prawa są regularnie naruszane i zagrażane;
Odnotowując również, że ciągłe uprzedzenia wobec Romów/Cyganów
prowadzą do ich dyskryminowania na wielu płaszczyznach życia
ekonomicznego i społecznego, oraz że taka dyskryminacja jest
głównym czynnikiem w procesie społecznej izolacji dotykającym
wielu Romów/Cyganów;
Przekonani, że promowanie zasad tolerancji jest gwarancją
zabezpieczenia otwartych i pluralistycznych społeczności
dopuszczających pokojowe współistnienie;
zaleca rządom państw członkowskich co następuje:
-podpisać i ratyfikować międzynarodowe instrumenty prawne
właściwe w dziedzinie zwalczania rasizmu, ksenofobii,
antysemityzmu i nietolerancji, w szczególności Konwencją Ramową
o Ochronie Mniejszości Narodowych oraz Europejską Kartę
Regionalną i Mniejszości Językowych;
-zapewnić, że nazwy oficjalnie używane względem różnych
społeczności Romskich/Cygańskich powinny być nazwami, pod
którymi społeczności te chcą być znane;
-biorąc pod uwagę objawy rasizmu i nietolerancji, których
Romowie/Cyganie są ofiarami, dać najwyższy priorytet skutecznemu
wprowadzaniu w życie uregulowań zawartych w Zaleceniu ECRI w
kwestii polityki ogólnej nr 1, zgodnie z którym niezbędne środki
powinny być podejmowane dla zapewnienia, że wewnętrzne prawo
karne, cywilne i administracyjne wyraźnie sprzeciwia się
rasizmowi, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji;
-zapewnić, że dyskryminacja jako taka oraz praktyki
dyskryminacyjne są zwalczane przez adekwatne ustawodawstwo oraz
wprowadzić do prawa cywilnego określone uregulowania dla
osiągnięcia tego celu, w szczególności na polu zatrudnienia,
zapewnienia mieszkań i edukacji;
-uznać za bezprawną jakąkolwiek dyskryminację ze strony władz
publicznych podczas wykonywania ich obowiązków;
-zapewnić, że odpowiednia pomoc prawna zostanie zagwarantowana
dla Romów/Cyganów, którzy stali się ofiarami dyskryminacji i
którzy chcą podjąć stosowne środki prawne;
-podjąć odpowiednie środki dla zapewnienia, że w sprawach
dotyczących pogwałcenia fundamentalnych praw Romów/Cyganów
sprawiedliwość jest w pełni i właściwie czyniona;
-zapewnić, w szczególności że bezkarność nie będzie w żadnym
stopniu tolerowana w odniesieniu do przestępstw popełnionych
przeciwko Romom/Cyganom oraz sprawić aby było to znane ogółowi
społeczeństwa;
-ustalić i wspierać określony schemat szkoleń dla osób
zaangażowanych we wszelkie poziomy różnych jednostek wymiaru
sprawiedliwości mając na uwadze promowanie kulturowego
porozumienia i świadomość istniejących uprzedzeń;
-wspomagać rozwój właściwych poczynań dla umożliwienia dialogu
pomiędzy policją, władzami lokalnymi oraz społecznościami Romów/Cyganów;
-wspomagać wzrost świadomości wśród mediów, zarówno
audiowizualnych jak i w prasie pisanej, o szczególnej
odpowiedzialności jaką ponoszą za nie przekazywanie uprzedzeń
przy uprawianiu swojej profesji, w szczególności unikanie
opisywania incydentów, w które zamieszane są osoby będące
członkami społeczności Romskiej/Cygańskiej, w sposób który
obwinia społeczność Romską/Cygańsąjako całość;
-podjąć niezbędne kroki dla zapewnienia aby reguły dotyczące
kwestii uzyskania obywatelstwa i prawa do azylu były de jure i
de facto sformułowane i stosowane tak aby nie prowadziły do
szczególnej dyskryminacji wobec Romów/Cyganów;
-zapewnić aby zagadnienia odnoszące się „podróżowania” po kraju,
w szczególności regulacje dotyczące miejsca zamieszkania oraz
planów zagospodarowania przestrzennego, były rozwiązywane w taki
sposób który nie wpływa negatywnie na sposobu życia osobób
zainteresowanych;
-rozwijać porządek instytucjonalny promujący aktywną rolę i
uczestniczenie społeczności Romów/Cyganów w procesie
podejmowania decyzji, przez narodowe, regionalne i lokalne
mechanizmy konsultacyjne, z pierwszeństwem przyznanym idei
partnerstwa stosunków wzajemnych;
-podjąć określone środki dla wspomożenia szkoleń Romów/Cyganów,
zapewnić pełną wiedzę i implementację ich praw oraz
funkcjonowanie systemu prawnego;
-zwrócić szczególną uwagę na sytuację kobiet Romskich/Cygańskich,
które są często przedmiotem podwójnej dyskryminacji, jako
kobiety i jako Romki/Cyganki;
-aktywnie zwalczać wszelkie formy segregacji w szkołach
skierowanej wobec dzieci Romskich/Cygańskich oraz zapewnić
efektywne korzystanie z prawa do edukacji;
-wprowadzić do programu szkół informacje dotyczące historii i
kultury Romów/Cyganów oraz zagwarantować program szkoleń w tej
dziedzinie dla nauczycieli;
-wspierać działalność organizacji pozarządowych, które odgrywają
dużą rolę w zwalczaniu rasizmu i nietolerancji wobec Romów/Cyganów
i które w szczególności zapewniają im właściwą pomoc prawną;
-wspomagać organizacje Romskie/Cygańskie mając na celu
umacniania społeczeństwa obywatelskiego w odgrywaniu aktywnej
roli;
-rozwijać środki budowy zaufania dla zabezpieczenia i
wzmocnienia otwartego i pluralistycznego społeczeństwa, mając na
celu pokojowe współistnienie.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Zalecenie ECRI w kwestii polityki ogólnej nr 4:
Krajowe badania w kwestii doświadczania i odbierania
dyskryminacji i rasizmu z punktu widzenia potencjalnych ofiar
Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji:
Przywołując Deklarację przyjętą przez Głowy Państw i Rządów
państw członkowskich Rady Europy na szczycie, który odbył się w
Wiedniu w dniach 8-9 października 1993 r.;
Przypominając, że Plan Działań (Plan of Action) w kwestii
zwalczania rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji
ustanowiony jako część powyższej Deklaracji zaprosił Komitet
Ministrów do utworzenia Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi
i Nietolerancji z uprawnieniami, między innymi, do formułowania
zaleceń w kwestii ogólnej polityki dla państw członkowskich;
Przywołując również Deklarację Końcową oraz Plan Działań
przyjęty przez Głowy Państw i Rządów państw członkowskich Rady
Europy na ich drugim szczycie, który odbył się w Strasburgu w
dniach 10-11 października 1997 r;
Podkreślając, że Deklaracja Końcowa potwierdza, iż celem państw
członkowskich Rady Europy jest budowanie wolnego, bardziej
tolerancyjnego i sprawiedliwego społeczeństwa europejskiego oraz
że wymaga to intensyfikacji walki przeciwko rasizmowi,
ksenofobii, antysemityzmowi i nietolerancji;
Przypominając, że w swoim Zaleceniu w kwestii polityki ogólnej
nr 1, ECRI zażądało od państw gromadzenia, w zgodzie z prawem
europejskim, regulacjami i zaleceniami w sprawie ochrony danych
i ochrony prywatności, gdzie oraz kiedy jest to właściwe,
danych, które mogą być przydatne w ocenianiu i oszacowywaniu
sytuacji i doświadczeń grup, które są szczególnie podatne na
skutki rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i nietolerancji;
Podkreślając, że dane statystyczne dotyczące rasizmu i aktów
dyskryminacji oraz dotyczące sytuacji grup mniejszościowych we
wszystkich dziedzinach życia są niezbędne dla identyfikacji
problemów i sformułowania odpowiedniej polityki;
Przekonani, że takie dane statystyczne powinny być uzupełnione
danymi dotyczącymi nastawienia, opinii i postrzegania;
Uznając w związku z tym, że w uzupełnieniu badań wśród ogółu
populacji badania, które są nakierowane na ustalenie doświadczeń
i sposobu postrzegania rasizmu i dyskryminacji przez potencjalne
ofiary, będą nowym i wartościowym źródłem informacji;
Uznając, że rezultaty takich badań mogą być wykorzystywane na
różne sposoby do naświetlania problemów i poprawy sytuacji;
Uznając ponadto, że potwierdzenie wagi doświadczeń i sposobów
postrzegania potencjalnych ofiar przynosi ważne posłanie zarówno
społeczeństwu jako całości jak i samym zainteresowanym grupom;
Witając z zadowoleniem fakt, że takie badania zostały już
zorganizowane w licznych państwach członkowskich;
Odnotowując, że organizowanie takich badań na terenie całej
Europy dostarczy bardziej szczegółowy obraz sytuacji w kwestii
rasizmu i dyskryminacji zarówno na poziomie krajowym jak i na
poziomie europejskim;
zaleca rządom państw członkowskich podjąć kroki dla zapewnienia
że krajowe badania dotyczące doświadczania i postrzegania
rasizmu i dyskryminacji z punktu widzenia potencjalnych ofiar są
organizowane pod wpływem inspiracji wypływającej ze wskazówek
zawartych w Załączniku do tego zalecenia.
Załącznik do zalecenia ECRI w kwestii polityki ogólnej nr 4
Wskazówki dla zorganizowania badań dotyczących doznawania i
sposobu odbierania rasizmu i dyskryminacji z punktu widzenia
potencjalnych ofiar
I. Ogólne cele takich badań
1.Celem typu badania scharakteryzowanego w tym zaleceniu jest
uzyskanie obrazu problemów rasizmu i nietolerancji z punktu
widzenia aktualnych oraz potencjalnych ofiar. To nowatorskie
podejście wiąże się z prowadzeniem badań wśród członków różnych
grup podatnych na akty rasizmu, ksenofobii, antysemityzmu i
nietolerancji w kwestiach zmierzających do ujawnienia informacji
o ich doświadczeniach z rasizmem i dyskryminacją oraz z
postrzeganiem różnych aspektów społeczeństwa, w którym żyją.
Dane zgromadzone dotyczą zatem wrażeń i doświadczeń członków
szczególne podatnych członków grup. Takie dane mogą uzupełniać i
wzbogacać ilościowo dane dotyczące incydentów rasistowskich,
poziomu dyskryminacji w rożnych dziedzinach oraz dane dotyczące
opinii i sposobu odnoszenia się większości populacji wobec grup
mniejszościowych oraz zagadnień rasizmu i nietolerancji.
II. Organizacja badań w praktyce
2. Projektowanie oraz wprowadzanie w życie takich badań może być
powierzone naukowcom lub instytucjom posiadającym doświadczenia
w dziedzinie rasizmu i nietolerancji przy czym badania
praktyczne zostaną przeprowadzona przez organy badawcze.
3. Grupy mniejszościowe wybrane jako „kategorie” do badań będą
zależały od sytuacji kraju, mogą, na przykład obejmować grupy
emigrantów, mniejszości narodowych i/lub inne podatne grupy.
4. Podczas wybierania, które grupy włączyć jako „kategorie”
czynniki, jakie należy wziąć pod uwagę mogą obejmować wielkość
wskazanej populacji oraz informacje już dostępne, odnoszące się
do stopnia dyskryminacji, w obliczu której stawała każda z grup
(na przykład: statystyki zatrudnienia, informacje dotyczące
skarg z zakresu dyskryminacji).
5. Włączenie „kontroli” lub „kontrastowania” grup może być
właściwe dla zapewnienia podstawy porównań: na przykład grupy
mniejszościowe, które ogólnie nie wydają się być stawiane w
obliczu wielkich problemów dyskryminacji i rasizmu mogą być
włączone do badań.
6. Dobre statystyki społeczne zawierające różnorodne informacje
takie jak miejsce urodzenia, pochodzenie etniczne, wyznanie,
język ojczysty, obywatelstwo etc. ułatwiają organizowanie takich
badań. Jeśli ten rodzaj danych nie jest dostępny, alternatywne
środki identyfikowania i badania będą musiały zostać znalezione.
7. Należy wziąć pod uwagę, że pewne grupy mogą być szczególnie
narażone na ryzyko jeśli chodzi o rasizm i dyskryminacje – na
przykład nielegalni emigracji mogą być trudno dostępni dla tego
rodzaju badań.
III. Projekt badań
8. Oprócz zagadnień dotyczących tła socio-ekonomicznego oraz
innych detali faktycznych, przedmioty badań mogą wchodzić w
zakres następujących, szerokich kategorii:
-pytania odnoszące się do konkretnych sytuacji takie, jak
kontakty z rożnymi władzami (np. policja, służba zdrowia, opieka
społeczna, instytucje edukacyjne) oraz z innymi instytucjami
(np. banki, agencje mieszkaniowe) i establishment (np.
pracodawcy, restauracje, miejsca rozrywki, sklepy): pytania mogą
badać jak długo, w określonym przedziale czasu (np. ostatni rok,
ostatnich piec lat) respondenci byli ofiarami niesprawiedliwego
traktowania z przyczyny przynależności do grupy mniejszościowej
i jakiego rodzaju niesprawiedliwego traktowania doświadczyli.
-Pytania odnoszące się do percepcji możliwości uczestniczenia w
społeczeństwie na równych podstawach, znajomość określonych
środków służących poprawie sytuacji grup mniejszościowych,
obszar, w jakim te możliwości mogą zostać urzeczywistniane
(obszary obejmujące np. możliwości powodzenia w edukacji i
szkoleniu zawodowym, możliwości zatrudnienia)
-Pytania odnoszące się do percepcji i nastawienia: tematy mogą
obejmować, rozmiar zaufania do instytucji, stosunek wobec
emigracji i polityki w sprawie mniejszości, ocenę kraju jako
rasistowskiego czy ksenofobicznego, problemy dotyczące religii,
stosunku do innych grup, trudności w utrzymywaniu kontaktów z
większością populacji, identyfikacja z krajem goszczącym i z
krajem pochodzenia, plany zostać lub powrócić, gdzie jeden czuje
się bardziej „w domu”, etc. Włączenie takich tematów umożliwia
odsłonięcie interesujących relacji pomierzy stopniem
doświadczanej dyskryminacji i rożnymi nastawieniami i
percepcjami.
9. Należy odnotować, że takie pytania generują głownie dane w
sprawie subiektywnego doświadczania dyskryminacji. Jednakże,
obiektywne studiowanie aktów dyskryminacji jest w każdym razie
niezwykłe trudne, jak „in vivo” ma to miejsce w rożnych
dziedzinach życia. Raporty w sprawie subiektywnie doświadczanej
dyskryminacji są cenne jako wskaźniki, szczególnie, kiedy są one
oceniane na tle innych informacji takich, jak statystyki
zatrudnienia, protokoły policyjne, złożone skargi etc.
IV. Uzupełnienie badań
10. Przez oznaczony przedział czasu badania uzupełniające mogą
być prowadzone, żeby zbadać zmieniające się schematy
dyskryminacji i rasizmu w czasie lub włączyć inne grupy.
11. Rezultaty badań mogą być wykorzystywane na różne sposoby, na
przykład: ujawniać dziedziny, gdzie działania są szczególnie
niezbędne; oceniać i wypracowywać strategie, które uwzględnią
doświadczenia i troski badanych grup; podnosić świadomość
społeczną i zrozumienie problemów dyskryminacji, jak są one
widziane z punktu widzenia ofiar; podnosić świadomość wśród
tych, którzy pracują w określonych dziedzinach o tym, jak ich
instytucje i praktyki są postrzegane przez grupy mniejszości
(np. policja, pracodawcy, dostawcy usług etc).
|
|