|
UCHODŹCY W
LICZBACH 2001
Na początku roku 2001 liczba osób pod
opieką UNHCR wynosiła 21.1 miliona, w tym 12.1 miliona uchodźców
(57%), 0.9 miliona osób ubiegających się o status uchodźcy (4%),
0.8 miliona repatriantów (4%), 5.3 miliona uchodźców
wewnętrznych (25%), 0.4 miliona uchodźców wewnętrznych, którzy
powrócili do swoich domów (2%) oraz 1.7 miliona innych osób
(8%). Oznacza to, że jedna na 284 osoby na świecie jest
uchodźcą.
Największy
wzrost liczby uchodźców w 2000 roku miał miejsce w Pakistanie,
gdzie liczba nowoprzybyłych uchodźców afgańskich przekroczyła
800.000 osób. Afgańczycy stanowią największą grupę uchodźczą na
świecie: 3.6 miliona uchodźców z tego kraju stanowi 30 %
wszystkich uchodźców.
Mieszkańcy
Burundi (w Afryce Centralnej) stanowią drugą co do wielkości
grupę uchodźców ( 567 tysięcy osób).
LICZBA OSÓB OBJĘTYCH MANDATEM UNHCR
|
Region |
1 stycznia
1999 |
1 stycznia
2000 |
1 stycznia
2001 |
Afryka |
6.284.950 |
6.250.540 |
5.336.000 |
Azja |
7.474.740 |
7.308.860 |
8.444.500 |
Europa |
6.212.620 |
7.285.800 |
5.648.700 |
Ameryka Łacińska i Karaiby |
102.400 |
90.170 |
575.610 |
Ameryka Północna |
1.305.400 |
1.241.930 |
1.045.200 |
Oceania |
79.510 |
80.040 |
76.000 |
RAZEM |
21.459.620 |
22.257.340 |
21.126.010 |
Kraje, w
których znajduje się największa liczba uchodźców to Pakistan (2
miliony osób), Iran (1,9 miliona) oraz Niemcy (900,000 osób).
Wielkim
wyzwaniem dla UNHCR jest sprostanie nowemu charakterowi kryzysów
uchodźczych. Konwencja Genewska nie zapewnia międzynarodowej
ochrony uchodźcom wewnętrznym (osobom, które uciekają przed
prześladowaniami, ale nie opuszczają terytorium własnego kraju).
UNHCR może pomóc tej grupie ludzi na podstawie umów z władzami
krajów, w których występuje problem uchodźców wewnętrznych. Na
świecie żyje około 20 – 25 milionów uchodźców wewnętrznych.
Około 5,6 miliona z nich pozostaje pod opieką UNHCR.
Liczba
wniosków o przyznanie statusu uchodźcy złożona w 39
uprzemysłowionych krajach świata spadła z 648.300 w roku 1999 do
629.800 w 2000, co stanowi 3-procentowy spadek.
LICZBA
WNIOSKÓW O PRZYZNANIE STATUSU UCHODŹCY ZŁOŻONA
W
POSZCZEGÓLNYCH KRAJACH W ROKU 2000 |
Kraj
azylu |
Kraj
pochodzenia osoby ubiegającej się o azyl |
Liczba wniosków |
Niemcy |
Jugosławia, Turcja, Irak, Afganistan, Iran |
117.650 |
USA |
Chiny, Haiti,
Meksyk, Salwador, Somalia |
91.600 |
Wielka Brytania |
Irak,
Jugosławia, Sri Lanka, Afganistan, Iran |
75.680 |
Holandia |
Afganistan, Jugosławia, Irak, Iran, Turcja |
43.900 |
Belgia |
Jugosławia, Rosja, Iran, Albania, Kazachstan |
42.690 |
Francja |
Chiny, Turcja, Kongo, Mali, Sri Lanka |
38.590 |
Kanada |
Pakistan, Sri Lanka, Węgry, Chiny, Argentyna |
34.250 |
Australia |
Irak,
Afganistan, Chiny, Indonezja, Indie |
19.400 |
Austria |
Afganistan,
Iran, Indie, Irak, Jugosławia |
18.280 |
Szwajcaria |
Jugosławia, Turcja, Bośnia-Herzegowina, Irak, Sri Lanka |
17.610 |
Uchodźcy
wewnętrzni: 7,3 miliona
Opieka UNHCR
obejmuje też osoby znajdujące się w sytuacji podobnej do
sytuacji uchodźcy, ale w obrębie własnego państwa. Grupa
uchodźców wewnętrznych obejmuje 5,6 mln osób i szybko rośnie.
UNHCR wsparło 525.000 Kolumbijczyków, 366.800 mieszkańców
Erytrei i 257.500 osób z Angoli. Opieka UNHCR dotyczy także
ludności objętej wojną oraz bezpaństwowców (głównie z b. Związku
Radzieckiego, którzy nie mogli otrzymać obywatelstwa żadnego z
nowo powstałych krajów po upadku ZSRR).
GŁÓWNE GRUPY UCHODŹCÓW WEWNĘTRZNYCH
WEDŁUG KRAJU POCHODZENIA (1 STYCZNIA 2001) |
Kraj |
Uchodźcy
wewnętrzni |
Uchodźcy
wewnętrzni, którzy powrócili do domów w ciągu roku |
Afganistan |
758.600 |
— |
Sri Lanka |
706.500 |
— |
Azerbejdżan |
572.500 |
— |
Kolumbia |
525.000 |
— |
Bośnia-Herzegowina |
518.300 |
59.300 |
Federacja Rosyjska |
490.700 |
70.000 |
Erytrea |
366.800 |
— |
Sierra Leone |
300.000 |
200.000 |
Gruzja |
272.100 |
300 |
Jugosławia |
267.500 |
— |
Angola |
257.500 |
— |
Liberia |
110.700 |
13.400 |
UNHCR
zapewnia pomoc nie tylko uchodźcom, ale także np. osobom
wysiedlonym lub potrzebującym pomocy osobom ubiegającym się
dopiero o status uchodźcy a także repatriantom.
OSOBY POD OPIEKĄ UNHCR
(według kategorii) 1 STYCZNIA 2001 |
Region |
Uchodźcy |
Osoby ubiegające się o
status uchodźcy |
Repatrianci |
Uchodźcy wewnętrzni |
RAZEM |
Afryka |
3.611.200 |
89.800 |
279.400 |
1.355.600 |
5.336.000 |
Azja |
5.378.300 |
46.800 |
349.000 |
2.670.400 |
8.444.500 |
Europa |
2.423.500 |
332.900 |
164.000 |
2.728.300 |
5.648.700 |
Ameryka Łacińska i Karaiby |
37.900 |
3.400 |
710 |
533.600 |
575.610 |
Ameryka Północna |
628.700 |
416.500 |
— |
— |
1.045.200 |
Oceania |
68.400 |
7.200 |
— |
400 |
76.000 |
RAZEM |
12.148.000 |
896.600 |
793.110 |
7.288.300 |
21.126.010 |
Pod koniec
2000 roku, na terenie Azji znajdowała się największa grupa
uchodźców (44.3% wszystkich uchodźców na świecie), następnie w
Afryce (29.7%), Europie (19.9%), Ameryce Północnej (5.2%),
Oceanii (0.6%) oraz Ameryce Łacińskiej i na Karaibach (0.3%).
KRAJE POCHODZENIA UCHODŹCÓW W 2000 r.
(dziesięć największych grup) |
Kraj pochodzenia |
Kraj otrzymania azylu |
Liczba uchodźców w sumie |
Afganistan |
Pakistan, Iran |
3,567,200 |
Burundi |
Tanzania |
567,000 |
Irak |
Iran |
497,400 |
Sudan |
Uganda, Kongo, Etiopia,
Kenia, Republika Środkowej Afryki, Czad |
485,500 |
Bośnia-Herzegowina |
Jugosławia, Chorwacja |
454,700 |
Somalia |
Kenia, Etiopia, Jemen,
Dżibuti |
441,600 |
Angola |
Zambia, Kongo, Namibia |
421,200 |
Sierra Leone |
Gwinea,
Liberia |
401,800 |
Erytrea |
Sudan |
377,100 |
Wietnam
|
Chiny |
369,100 |
Tabela nie
obejmuje około 3.8 miliona Paslestyńczyków, którzy objęci są
osobnym mandatem UNRWA (United Nations Relief and Works Agency
for Palestine in the Near East). Jednakże Palestyńczycy
znajdujący się poza obszarem działania UNRWA (Irak, Libia)
zostali uwzględnieni w tabeli.
Repatrianci:
793,110
UNHCR przeprowadziło w roku 2000 wiele
akcji repatriacji uchodźców – powrotu w ojczyste strony.
Większość uchodźców wraca do swoich domów, kiedy tylko pozwala
na to sytuacja w ich kraju. Zdaniem UNHCR dobrowolna repatriacja
jest najlepszym rozwiązaniem problemu uchodźców. W roku 2000
UNHCR pomogło 793.110 osobom w powrocie do domu. Często UNHCR
zapewnia im transport i pakiet “na nową drogę życia”, który
zawiera podstawową praktyczną pomoc taką jak pieniądze, nasiona,
narzędzia. Czasem UNHCR pomaga też odbudowywać domy, szkoły,
szpitale czy drogi.
W roku 1999
grupa repatriantów liczyła aż 2,5 miliona osób (przyczyną tak
ogromnego wzrostu liczby repatriantów było zakończenie kryzysu w
Kosowie). W latach 90. głównymi grupami repatriantów byli
mieszkańcy Afganistanu, Mozambiku, Iraku, Kambodży, Bośni,
Rwandy, Angoli, Kosowa i Timoru.
GŁÓWNE DOBROWOLNE GRUPY REPATRIANTÓW W 2000 ROKU |
Kraj powrotu (zwykle kraj
pochodzenia uchodźców) |
Kraje tymaczasowego
schronienia |
Liczba repatriantów |
Afganistan |
Iran, Pakistan |
292.500 |
Jugosławia |
Szwajcaria, Macedonia,
Bośnia-Herzegowina |
124.500 |
Erytrea |
Sudan |
68.000 |
Somalia |
Etiopia |
53.900 |
Wschodni Timor |
Indonezja |
48.500 |
Liberia |
Wybrzeże Kości Słoniowej,
Gwinea |
42.400 |
Sierra Leone
|
Gwinea, Liberia |
40.900 |
Rwanda |
Kongo |
26.300 |
Chorwacja |
Jugosławia,
Bośnia-Herzegowina |
20.700 |
Bośnia-Herzegowina |
Jugosłavia, Chowracja |
18.700 |
Wnioski o status uchodźcy: 896,600
Osoby, które
zmuszone są do ucieczki z własnego kraju mogą ubiegać się o
status uchodźcy w innym kraju. Ubieganie się o status uchodźcy
pozwala na otrzymanie ochrony prawnej i wsparcia materialnego od
kraju goszczącego. W ciągu ostatnich 50 lat miliony ludzi na
świecie otrzymało status uchodźcy. 1 stycznia 2001 roku na całym
świecie złożonych było około 896,600 wniosków o przyznanie
statusu uchodźcy, zaś w rok wcześniej liczba ta wyniosła 1,2
miliona. Znacznie wzrosła natomiast liczba wniosków składana
w Polsce. W 1999 roku było to 2864 wniosków, w 2000 roku – 4589.
W Niemczech złożono do tej pory 117.650
wniosków o azyl. Jest to kraj, gdzie składanych jest najwięcej
wniosków azyl, USA to koleje państwo o największej liczbie
składanych wniosków o azyl (91.600), następna jest Szwajcaria
(17.610).
Odkąd podróżowanie i komunikacja stały się
łatwiejsze, liczba osób ubiegających się o status uchodźcy
dramatycznie wzrosła. W związku z tym niektóre kraje
uprzemysłowione wzmocniły swoje wewnętrzne prawodawstwo oraz
kryteria przyznawania statusu uchodźcy. Państwa członkowskie
Unii Europejskiej od kilku lat pracują nad „ujednoliceniem” i
„zharmonizowaniem” procedur azylowych. |
|