Sprawozdanie z wizyty szkoleniowej w ramach projektu Resilience - europejski program profilaktyki zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży

Wtorek, 26 września 2017 r.

Spotkanie rozpoczęła Roma Vida Pivoriene, dyrektor wileńskiej poradni psychologiczno-pedagogicznej, która przywitała uczestników wizyty i przedstawiła szczegółowy program. Kolejnym punktem była prezentacja zespołów partnerskich. Dotyczyła ona zmian, jakie zaszły w życiu zawodowym i osobistym uczestników od spotkania w Katowicach, a także oczekiwań związanych ze spotkaniem w Wilnie.

Partnerzy z Polski – zarówno z Katowic, jak i z Łodzi – wskazali na różnorodność wyzwań związanych ze zmianami w systemie edukacji w Polsce. Nakładają one na placówki doskonalenia nauczycieli nowe zadania w obszarze realizacji podstawy programowej oraz przygotowania nauczycieli do pracy w zmieniającym się środowisku oświatowym.

Uczestniczki z Rumunii zwróciły uwagę na nowe podejście do wychowania i profilaktyki, którego głównym celem jest przygotowanie uczniów do życia w zmieniającym się świecie.

Gospodynie spotkania, czyli pracownice wileńskiej poradni psychologiczno-pedagogicznej podkreśliły realizację zadań profilaktycznych i interwencyjnych.

W drugiej części spotkania głos zabrała Vilma Voišniené, która przedstawiła system pomocy psychologiczno-pedagogicznej na Litwie. Szczególną uwagę zwróciła przy tym na zadania pedagoga szkolnego.

Po prezentacji grupy uczestników z Polski i Rumunii przedstawiły systemy pomocy psychologiczno-pedagogicznej w swoich krajach, zwracając uwagę na ich mocne i słabe strony.

Trzecia część spotkania była poświęcona systemowi wsparcia nastolatków zagrożonych przestępczością. Działalność w tym obszarze zaprezentowała Asta Balkuté, dyrektor Generalnego Wydziału Edukacji Miasta Wilno i przewodnicząca komisji ds. opieki nad dziećmi w Wilnie. Główna część wystąpienia była poświęcona realizacji projektów, które zwiększają efektywność działań profilaktycznych i interwencyjnych w tym obszarze.

Ostatnią część dzisiejszego spotkania stanowiły warsztaty, podczas których poszczególne grupy wypracowały – w oparciu o narodowe systemy pomocy psychologiczno-pedagogicznej – rozwiązania dotyczące studium przypadku przedstawionego przez pracownice wileńskiej poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Podsumowaniem dnia była uroczysta wspólna kolacja, podczas której uczestnicy mieli okazję do bliższego poznania się oraz wymiany doświadczeń i dzielenia się wiedzą oraz refleksjami.

Środa, 27 września 2017 r.

Pierwszą część spotkania rozpoczęło ćwiczenie: "WOW, NOW, HOW", którego celem było zwrócenie uwagi na skuteczność podejmowanych działań profilaktycznych.

Następnie Leokadija Kutkaustiené, dyrektor Centrum Pomocy Rodzinie w Wilnie, przedstawiła wyzwania i możliwości pracy socjalnej a dyrektor krajowa Liudovika Pakalkaité zaprezentowała system wsparcia dzieci w sytuacji kryzysu w rodzinie. Szczególną uwagę zwróciła przy tym na system Wioski SOS na Litwie.

W drugiej części Marius Strička, dyrektor Wydziału Profilaktyki Samobójstw w Krajowym Centrum Zdrowia Psychicznego, przedstawił założenia polityki zapobiegania samobójstwom na Litwie. Szczególną uwagę zwrócił na programy LIVING WORKS (4-godzinne szkolenie nt. sygnałów poprzedzających samobójstwo) oraz ASIST (16-godzinne szkolenie nt. profilaktyki samobójstw). Przygotowani uprzednio przez kanadyjskich specjalistów trenerzy szkolą różne grupy zawodowe pod kątem dostrzegania sygnałów zagrożenia suicydalnego i umiejętnego reagowania w takich sytuacjach. Adresatem tych szkoleń są osoby pracujące w bliskim kontakcie z drugim człowiekiem – policjanci, lekarze, pielęgniarki i nauczyciele. Naszą uwagę przykuły również interesujące rozwiązania systemowe, dzięki którym udało się zmniejszyć liczbę zachowań samobójczych na Litwie.

Trzecia część szkolenia była poświęcona zadaniom policji w obszarze profilaktyki. Przedstawiła je starsza inspektor Wydziału Prewencji Komendy Głównej Policji w Wilnie.

Następnie Nerija Guogé, pedagog społeczny w poradni psychologiczno-pedagogicznej w Winie, przedstawiła zadania pedagoga społecznego w poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Ostatnia część spotkania to warsztaty, podczas których uczestnicy zaprezentowali czynniki ryzyka i czynniki chroniące w oparciu o model parasola.

Kulturalnym zwieńczeniem dnia był udział w koncercie w kościele św. Katarzyny w Wilnie.

Czwartek, 28 września 2017 r.

Po dwóch dniach stacjonarnych spotkań szkoleniowych uczestnicy wizyty mieli okazję zapoznać się z działaniami profilaktycznymi i interwencyjnymi w praktyce.

Cennym doświadczeniem było odwiedzenie Dziecięcego Ośrodka Resocjalizacji w Veliučionys. Jest to placówka przeznaczona dla chłopców w wieku 16 - 18 lat, którzy przebywają tu na podstawie orzeczenia sądu. Różnorodne programy profilaktyczne i strategie resocjalizacyjne a także edukacja umożliwiają młodym ludziom powrót do społeczeństwa. Na uwagę zasługuje rola pracowników socjalnych, którzy równolegle pracują z rodzinami chłopców, co zwiększa ich szanse na resocjalizację.

Kolejnym etapem uczenia się w praktyce było spotkanie z pedagogiem socjalnym w Gimnazjum Pilaités. Jest to duża szkoła położona w centrum osiedla bloków mieszkalnych. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna opiera się na pracy zespołu złożonego z pedagoga socjalnego, pracownika socjalnego psychologa, pedagoga ds. specjalnych potrzeb edukacyjnych. Dzięki ich współpracy w szkole zmniejszyła się liczba niewłaściwych zachowań uczniów. Ciekawym pomysłem na rozwijanie kompetencji społecznych młodzieży jest realizacja programu "starszy brat – starsza siostra" wobec dzieci z sąsiedniej szkoły podstawowej. Takie rozwiązanie sprzyja budowaniu przyjaznych relacji w społeczności osiedlowej.

Dzisiejszy objazd po placówkach zakończyła wizyta w ośrodku pomocy dzieciom – ofiarom przemocy seksualnej "Užovėja". Doskonale wyposażona placówka, wysoko wykwalifikowana kadra zapewnia wszechstronne wsparcie dla najmłodszych ofiar brutalnych przestępstw.

Mimo estetyki wnętrz i pięknego otoczenia trudno w tym miejscu zachować spokój i zimną krew...

Piątek, 29 września 2017 r.

Pobyt w Kownie rozpoczęliśmy od zwiedzania klasztoru w Pažaislys.

Następnie udaliśmy się do ośrodka dla dzieci z zaburzeniami zachowania. To nowa, doskonale wyposażona placówka, w której dzieci przebywają w ciągu tygodnia, ucząc się i biorąc udział w zajęciach terapeutycznych. Weekendy, święta i wakacje spędzają w domach rodzinnych. Na uwagę zasługują świetne warunki mieszkaniowe – małe kilkupokojowe domki z pełnym zapleczem kuchennym i sanitarnym stwarzają młodym ludziom możliwości przebywania w środowisku motywującym do poprawy zachowania.

Kolejnym etapem była wizyta w ośrodku opieki społecznej "Pastogė" ("Pod dachem"). To placówka, której głównym zadaniem jest praca w obszarze opieki zastępczej i przygotowania do adopcji. Wysoko wykwalifikowana kadra pracuje na rzecz pomocy dzieciom i ich rodzinom, zarówno adopcyjnym jak i zastępczym oraz biologicznym. Nadrzędnym celem działalności ośrodka jest dobro dziecka.

Zakończeniem dnia było zwiedzanie Kowna i jego zabytków.

Sobota, 30 września 2017 r.

Sobota to przede wszystkim czas zwiedzania. Dzięki doskonale przygotowanej przewodniczce zdobyliśmy wiele ciekawych informacji o Wilnie, jego historii i współczesności, bliższej i dalszej okolicy oraz o Litwie i jej związkach z innymi krajami. Obejrzeliśmy kościół św. św. Piotra i Pawła w Wilnie i średniowieczny zamek w Trokach, gdzie zapoznaliśmy się z grupą etniczną Karaimów.

Dzień zakończyła kolacja pożegnalna, podczas której otrzymaliśmy certyfikaty potwierdzające nasz udział w wizycie. Była to również okazja do podsumowań, wyciągania wniosków i projektowania dalszych działań.

Program wizyty szkoleniowej umożliwił nam poznanie wielu aspektów działalności profilaktycznej na Litwie. Szerokie spektrum projektów i praktycznych rozwiązań stanowi doskonały materiał do refleksji oraz inspirację do kolejnych przedsięwzięć.