nienaWIDZĘ... O konferencji: dlaczego i po co organizujemy to przedsięwzięcie?

Strona główna | O konferencji | Termin i miejsce | Program konferencji

Opis warsztatów | Warunki uczestnictwa | Kontakt z organizatorami

Jane Elliott – bohaterkę filmu dokumentalnego Niebieskoocy, zmobilizowało do działania zabójstwo dr. Martina Luthera Kinga Jr. w 1968 roku. Jako nauczycielka trzeciej klasy szkoły podstawowej, w całkowicie białej i chrześcijańskiej społeczności, starała się pomóc zrozumieć swoim uczniom i uczennicom, na czym polegają rasizm i dyskryminacja. W swojej pracy zastosowała ćwiczenie Niebieskoocy/brązowoocy, w którym osoby uczestniczące były traktowane jako uprzywilejowane lub podległe, w zależności od koloru oczu. Ćwiczenie stworzyła na bazie lektur o technikach stosowanych przez nazistów wobec grup określonych jako zbędne. Po tym, kiedy jej ćwiczenie zostało opisane w mass-mediach, Elliott spotkała się z molestowaniem ze strony innych mieszkańców miasta. Jej dzieci były bite i opluwane, restauracja jej rodziców zbankrutowała po tym, jak została zbojkotowana przez miejscową społeczność.

Jednocześnie fragmenty jej lekcji i wywiady z byłymi uczniami potwierdzają, że warsztaty Jane Elliot sprawiły, iż stali się bardziej wrażliwi na problem rasizmu i dyskryminacji.

Podejście Jane Elliott jest szczególnie trafne dzisiaj. Ona sama podkreśla, że (cyt.:) mechanizmy szeroko rozumianego wykluczenia społecznego oraz dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, orientację seksualną, pochodzenie etniczne, narodowość, niepełnosprawność czy stan zdrowia są takie same.

Kluczowe wydają się słowa Elliott: Uczymy się być rasistami, to znaczy, że możemy się również nauczyć, jak nimi nie być. Rasizm nie jest genetyczny. To tylko kwestia władzy.

Raport z badań jakościowych zrealizowanych w gimnazjach woj. śląskiego na potrzeby projektu Interwencja edukacyjna Bliżej wymienia, że (cyt.:) podstawą do wykluczenia w grupie rówieśniczej może być bardzo wiele czynników: bycie cichym i spokojnym, zbyt wycofanym, zbyt gadatliwym, dobrze uczącym się lub przeciwnie – słabo uczącym się, niewielkie umiejętności społeczne, odmienny wygląd zewnętrzny (np. nadwaga, okulary, czy niemodne ubranie), rola konfidenta – czyli informowanie nauczycieli o sytuacji w klasie, pochodzenie z rodziny przemocowej.

Tymczasem zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 maja 2013 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki.

Aby zapis rozporządzenia MEN nie stał się martwym paragrafem, a polska szkoła była środowiskiem bezpiecznym dla uczniów i dla odpowiedzialnych za nich nauczycieli, konieczne jest doskonalenie kompetencji całej społeczności szkolnej w zakresie rozpoznawania przejawów dyskryminacji i reagowania na nią.

Nie wystarczy w szkołach założyć monitoring, by stały się przyjazne i bezpieczne. Kamery nie wychwycą cyberprzemocy, izolacji, odtrącenia, wyzwisk, mowy nienawiści.

(Dyskryminacja w szkole – obecność nieusprawiedliwiona. O budowaniu edukacji antydyskryminacyjnej w systemie edukacji formalnej w Polsce. Raport z badań pod redakcją Katarzyny Gawlicz, Pawła Rudnickiego i Marcina Starnawskiego; kwiecień 2015 r.)

Cele konferencji

1. Przedstawienie wyników badań dotyczących dyskryminacji w polskich szkołach.

2. Analiza działań podejmowanych przez instytucje oświatowe i organizacje pozarządowe.

3. Rekomendacje MEN i organizacji pozarządowych do pracy edukacyjnej w roku 2015/2016.

4. Doskonalenie kompetencji nauczycieli w zakresie tworzenia środowiska sprzyjającego poczuciu bezpieczeństwa każdego ucznia.