Wizyta studyjna organizowana przez Metis 2014
W dniach 31 marca – 4 kwietnia 2014 r. ROM-E Metis realizował program wizyty studyjnej, opracowany wcześniej przez naszych konsultantów we współpracy z przedstawicielami zaangażowanych w projekt placówek naszego województwa. W wizycie uczestniczyło 6 osób z następujących krajów europejskich: Niemcy (2 osoby), Hiszpania, Chorwacja, Litwa, Portugalia, Anglia. Uczestnicy reprezentowali różne instytucje związane z sektorem Edukacji. Gościliśmy zatem konsultanta Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, psychologów szkolnych, dyrektorów szkół, nauczyciela i pracownika socjalnego.
Poniżej zamieszczamy opis przebiegu wizyty:
30 marca 2014 r. (niedziela)
O godzinie 20.00 rozpoczęła się kolacja powitalna. Przed inauguracją wizyty, drogą e-mailową, uczestnicy zostali poproszeni o przywiezienie ze sobą produktów żywnościowych, typowych i charakterystycznych dla swoich krajów/regionów; jako gospodarze zapewniliśmy specjały kuchni polskiej. Spotkanie to pozwoliło na przełamanie pierwszych lodów oraz zaprezentowanie się uczestników i gospodarzy – poprzez kuchnię i od kuchni.
Była to także pierwsza okazja do porównań, poszukiwania zarówno wspólnych, jak i różniących nas cech – tak kulturowych jak i organizacyjnych, w zakresie szeroko rozumianej edukacji. W trakcie kolacji przedstawiliśmy naszym gościom plan wizyty oraz wprowadziliśmy ich w specyfikę naszych szkół i placówek. Przedstawiony został także harmonogram wyjazdów do poszczególnych placówek oraz informacje na temat zorganizowanego dla uczestników na czas wizyty transportu. Dzięki temu nieformalnemu spotkaniu mieliśmy okazję zbudować sympatyczną atmosferę, towarzyszącą nam nie tylko przez cały czas wizyty, ale także po jej zakończeniu, bowiem nadal pozostajemy w serdecznym kontakcie z uczestnikami.
31 marca 2014 r. (poniedziałek)
Oficjalne rozpoczęcie wizyty odbyło się w siedzibie Regionalnego Ośrodka Metodyczno-Edukacyjnego Metis w Katowicach. Gości przywitała Pani Dyrektor Bożena Bucka i przedstawicielka Wydział Edukacji i Nauki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, Pani Magdalena Wójcik. Uczestnicy wizyty dokonali krótkiej, wstępnej autoprezentacji.
Konsultant ROM-E Metis Tomasz Wojtasik przypomniał ogólne założenia wizyty studyjnej oraz zasady pisania raportu grupowego. Adam Spendel, pracownik Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Siemianowicach, zaprezentował najważniejsze informacje na temat organizacji systemu edukacji w Polsce i zawartych w nim rozwiązaniach, dotyczących przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu.
Następnie uczestnicy wizyty przedstawili organizacje systemów edukacji oraz działania profilaktyczne w obszarze zagrożenia wykluczeniem funkcjonujące w ich krajach.
Kolejnym etapem była wizyta w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Radzionkowie. W Sali Konferencyjnej powitał uczestników wizyty Dyrektor Ośrodka, po czym zostali oni rozdzieleni na mniejsze podzespoły i razem z wychowawcami wyruszyli do akademików. Tam spotkali się z poszczególnymi grupami młodzieży. Spotkania przybrały charakter bardzo sympatycznych rozmów na temat zasad obowiązujących w Ośrodku i życia codziennego młodych ludzi. Niektórzy z nich próbowali opowiadać o sobie bezpośrednio wykorzystując znajomość języka angielskiego. Pozostałe wypowiedzi były tłumaczone przez nauczycieli. Młodzież samodzielnie przygotowała poczęstunek. Na zakończenie wizyty goście zapoznali się z prezentacją dotyczącą Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Radzionkowie – jego misją i praktyką efektywnego wspierania skierowanych przez Sąd dziewcząt.
1 kwietnia 2014 r. (wtorek)
Wtorek, zgodnie z planem, przeznaczony był na wizyty w jastrzębskich szkołach.
Pierwszą odwiedzaną placówką był Zespół Szkół nr 6 w Jastrzębiu Zdroju. Młodzież w/w szkoły przygotowała bardzo bogatą prezentację, dotyczącą wynalazków dla osób niepełnosprawnych własnego autorstwa. Dzięki ich kreatywności, przy wsparciu pełnych pasji nauczycieli, wiele osób niepełnosprawnych ruchowo lub niewidzących otrzymuje bezpłatnie urządzenia, które w sposób znaczący podnoszą jakość ich kontaktu ze światem. Młodzi ludzie spotykają się z osobami niepełnosprawnymi z terenu całej Polski, analizują indywidualne potrzeby a następnie projektują i konstruują te urządzenia, stosownie do dysfunkcji. Ich wynalazki spotykają się z ogromną wdzięcznością obdarowanych i z uznaniem świata nauki zarówno w Europie, jak i w Azji. Samą prezentację, dodatkowo, młodzież uświetniła występami wokalnymi. Goście byli pod wielkim wrażeniem kreatywnego ducha szkoły.
Kolejną zaprezentowaną placówką był Zespół Szkół nr 10 im. ks. prof. J. Tischnera w Jastrzębiu Zdroju. Gości powitał zespół muzyczny stworzony przez uczniów tejże szkoły. Dzieci z wielkim zapałem i zaangażowaniem wykonały utwór muzyczny skomponowany przez jednego z nauczycieli. Następnie Pani Dyrektor nakreśliła ogólny zarys działań szkoły w zakresie przygotowania swoich niepełnosprawnych uczniów do życia w społeczeństwie. Odtworzony został film obrazujący wspomniane działania. W dalszym ciągu wizyty goście zostali oprowadzeni po szkole i zapoznani szczegółowo ze stosowanymi przez nauczycieli metodami m.in. Metodą Tomatisa, Biofeedbacku, Metodą Warnekego, Soundbeam, Play Attention, Integracji sensorycznej, Metodą Montessori. Podczas przygotowanego przez szkołę uroczystego obiadu goście mieli szansę zadawania dodatkowych pytań i mniej formalnej rozmowy z nauczycielami. Miłą niespodzianką dla gości były przygotowane przez dzieci upominki.
W obu szkołach towarzyszył gościom przedstawiciel Urzędu Miejskiego w Jastrzębiu Zdroju.
Ten pełen wrażeń dzień zakończył się popołudniową wizytą na Równicy – krótkim, relaksującym spacerem i podziwianiem beskidzkiego pejzażu.
2 kwietnia 2014 r. (środa)
Kolejny dzień wizyty poświęcony był placówkom w Raciborzu i Rudach.
Pierwszą placówką odwiedzaną tego dnia był Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Niesłyszących i Słabosłyszących w Raciborzu. Goście zostali powitani przez dyrekcję i zapoznani ze specyfiką pracy Ośrodka. Następnie rozpoczęło się zwiedzanie szkoły i udział w zajęciach dydaktycznych, m.in. dotyczących nauki języków obcych (angielski i niemiecki), obróbki drewna na zajęciach w warsztatach stolarskich, przygotowania posiłków w ramach warsztatów kulinarnych. Goście mieli sposobność uczestniczyć również w lekcji rytmiki z wykorzystaniem bębnów oraz nauki tańca w klasie dla dzieci młodszych. Zwiedzając internat podziwiali wytwory artystyczne wykonane przez uczennice w czasie wolnym od zajęć szkolnych pod kierunkiem jednej nauczycielek. Podczas spożywania przygotowanego przez wychowanków obiadu goście zapoznali się z prezentacją multimedialną, dotyczącą specyficznych działań placówki. Warto również zaznaczyć, że lokalna telewizja nagrała materiał filmowy z w/w wizyty, przeprowadzając m.in. wywiad z dyrektorką szkoły dla dzieci z zaburzonym zachowaniem w Walii. Na zakończenie uczestnicy otrzymali płytki CD na temat pracy Ośrodka oraz piękne, świąteczne kartki wykonane własnoręcznie przez uczniów.
W drodze do Młodzieżowego Ośrodka w Rudach goście zwiedzali zabytkowy Zespół Klasztorny Cystersów oprowadzani przez pełnego pasji rekonstruktorskiej księdza – kustosza.
Po przyjeździe do Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Rudach gości powitała Pani Burmistrz Kuźni Raciborskiej oraz przedstawiciel Starostwa Powiatowego. Przy poczęstunku wyświetlono prezentację ukazującą podejmowane przez Placówkę działania na rzecz resocjalizacji chłopców (skierowanych przez Sąd ) i wspierania ich adaptacji do życia w społeczeństwie. Uwagę gości zwróciły przede wszystkim bogate przedsięwzięcia survivalowe oraz artystyczne (liczny udział w konkursach muzycznych i teatralnych). Wokół stołu trwała ożywiona wymiana doświadczeń. Wręczono wykonane przez wychowanków na warsztatach stolarskich świąteczne upominki. Zwiedzając Ośrodek goście mieli sposobność przyglądania się zajęciom młodzieży w ramach klubów: politechnicznego oraz sportowych – tenisa stołowego, jujitsu, piłki nożnej, ogólnej kultury fizycznej.
Goście byli zachwyceni pasją, kreatywnością i przedsiębiorczością Pani Dyrektor, która skromną bazę lokalową przeobraziła w efektywnie działającą placówkę, oferującą młodzieży szereg atrakcyjnych form zaangażowania ich aktywności.
Na zakończenie wizyty Pani Dyrektor przygotowała dla uczestników specjalne atrakcje – przejazd zabytkową kolejką wąskotorową oraz pieczenie kiełbasek przy ognisku. Wspaniała atmosfera zaowocowała wspólnym, wielojęzycznym śpiewem.
3 kwietnia 2014 r. (czwartek)
Czwarty dzień wizyty goście spędzili w Dąbrowie Górniczej i w Zabrzu.
Pierwszą placówką był Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Słabowidzących i Niewidzących w Dąbrowie Górniczej.
Wizyta rozpoczęła się od spotkania z dyrekcją, nauczycielami oraz uczniami placówki. Gości powitała naczelnik Wydziału Oświaty Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej, Pani Elżbieta Gęca. Następnie odbyła się prezentacja Placówki, ze szczególnym uwzględnieniem sposobów pracy z dziećmi z dysfunkcją wzroku z niepełnosprawnościami sprzężonymi, w aspekcie ich funkcjonowania w środowisku.
Kolejnym punktem było zwiedzanie Ośrodka. Uczestnicy wizyty mieli okazję zapoznać się z najnowocześniejszymi metodami wczesnego wspomagania dzieci z dysfunkcją wzroku. Szczególnym zainteresowaniem cieszyła się Sala Doświadczania Świata. Goście zobaczyli również internat, w którym przebywają uczniowie z dalszych regionów województwa.
Podsumowaniem wizyty było spotkanie przy kawie, dyskusja, wymiana doświadczeń, wręczenie przez uczniów własnoręcznie wykonanych pamiątek, wpisanie się do księgi pamiątkowej oraz zaproszenie do udziału w planowanej na jesień międzynarodowej konferencji na temat wspomagania.
Kolejną odwiedzaną Placówką była Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Zabrzu.
Gości powitała Pani Dyrektor Urszula Koszutska, zastępca Prezydenta Miasta Zabrze, Pani Katarzyna Dzióba, a także zastępca Naczelnika Wydziału Oświaty w Zabrzu, Pani Ewa Woźnica.
Podczas spotkania zaprezentowane zostały sposoby prowadzenia profilaktyki i metody terapii w obszarze trudności edukacyjno-wychowawczych jako jednego z czynników zapobiegających wykluczeniu.
Ostatnim punktem wizyty w Zabrzu było zwiedzanie Zabytkowej Kopalni Guido.
4 kwietnia 2014 r. (piątek)
Zwieńczenie wizyty stanowiły odwiedziny w Zespole Szkół Integracyjnych nr 1 im. Roberta Oszka w Katowicach. Spotkanie rozpoczęło się powitaniem gości przez Dyrektora szkoły, panią Dorotę Rembiasz-Gaborską, a następnie przedstawiona została krótka informacja o szkole w formie prezentacji multimedialnej. Następnie uczestnicy wizyty mieli okazję wysłuchać wypowiedzi rodziców uczniów Placówki na temat walorów kształcenia dziecka w warunkach integracji.
W dalszej części spotkania goście wzięli czynny udział w zajęciach będących częścią programu "Najtrudniejszy pierwszy krok" prowadzonych przez Ewę Darul (kierownika świetlicy, nauczyciela terapeutę). Na zakończenie odbyło się podsumowanie spotkania wraz z poczęstunkiem oraz wręczeniem upominków.
Wizyta studyjna została zamknięta uroczystym obiadem z udziałem przedstawicieli szkół i placówek, które goście odwiedzili podczas wizyty. W trakcie podsumowania uczestnicy wizyty podkreślali pasję i zaangażowanie nauczycieli w opracowywanie nowatorskich form wspierania dzieci i młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym oraz szczególną gościnność, z jaką byli podejmowani.
Opracowanie:
Beata Łęcka, Krystyna Szczęsna-Witkowska, Tomasz Wojtasik, Joanna Sylwester